خبرگزاری هرانا – حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه‌های اخیر به دلیل استفاده بی‌رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به‌شدت آسیب دیده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۸۹ واقعه محیط زیستی ایران است که در هفته اخیر منتشر و به هدف آگاه‌سازی گردآوری شده است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در هفته‌‌ای که گذشت، بیش از ۸۸ شکارچی غیرمجاز و قاچاقچی چوب بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند. افزون بر این، بر اساس گزارشات منتشر شده شاخص کیفی هوا دستکم در ۳۰ شهر ناسالم و خطرناک اعلام شد. از دیگر اخبار مرتبط با محیط زیست میتوان به بحران خشکسالی، پسماندها و آلاینده‌ها در مناطق مختلف اشاره کرد؛ در گزارش پیش رو به برخی از آنها پرداخته شده است.

آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از طرفی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید میزان آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.

حیات وحش

حیات‌ وحش به کلیه جانداران از قبیل پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان و تمام گیاهانی گفته می‌شود که به صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان بر روی کره زمین زندگی کرده و آب و خوراک خود را خود تأمین می‌کند. اما دخالت و تصرف انسان در زیستگاه های طبیعی و مصرف بی‌رویه منابع طبیعی بسیاری از گونه های حیات وحش را در معرض انقراض قرار داده است.

به گزارش صدا و سیما، رئیس اداره محیط زیست دریایی اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان اعلام کرد که از ابتدای امسال تاکنون لاشه ۲۶ فک خزری در سواحل گیلان کشف شده است. به گفته عباس عاشوری، بیشترین لاشه‌های کشف شده مربوط به شهرستان‌های بندر انزلی، بندر کیاشهر و رشت بوده است. عاشوری در ادامه افزود: “کشف لاشه فک‌های خزری در سواحل شمال کشور و افزایش تلفات تنها پستاندار دریای خزر که در خطر انقراض قرار دارد، موجب نگرانی کارشناسان محیط زیست و دوستداران حیات وحش شده است.”

به گزارش تسنیم، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد از وقوع یک فقره شکار غیرمجاز منجر به مرگ یک قلاده خرس نر حدوداً پنج ساله در منطقه حفاظت‌شده دنا خبر داد. عبدال دیانتی‌نسب در تشریح این واقعه اظهار داشت: این خرس با سلاح ساچمه‌زنی چارپاره هدف قرار گرفته و سپس در حرکتی ناشایست و غیرانسانی، لاشه حیوان توسط شکارچیان به آتش کشیده‌ شده است. وی در ادامه گفت: شناسایی سریع و قاطعانه این متخلفان و معرفی آنان به مراجع قضایی، در دستور کار نیروهای انتظامی است.

همچنین، معاون طبیعی و تنوع زیستی اداره کل محیط زیست هرمزگان از ثبت تصویر یک قلاده خرس سیاه بلوچی در ارتفاعات شهرستان میناب خبر داد. میثم قاسمی در این رابطه گفت: محدوده پراکندگی خرس سیاه بلوچی در استان هرمزگان؛ ارتفاعات شهرستان‌های بشاگرد، رودان، جاسک و میناب در غرب استان تا منطقه حفاظت شده باز و نیز کوه‌های شهرستان حاجی آباد در شمال استان است.

به گزارش همشهری آنلاین، در طی هفته گذشته دو توله خرس قهوه‌ای در حوالی منطقه شکارممنوع کوه خرسی شهرستان مرودشت، بر اثر برخورد با قطار تلف شدند.

به گزارش مهر، در هفته گذشته یک قلاده خرس در منطقه حفاظت شده کبیرکوه شهرستان بدره نیز تلف شد.

افزون بر این، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران از مشاهده سه قلاده خرس قهوه‌ای در شهرستان فیروزکوه خبر داد. به گفته حسن عباس نژاد، شامگاه هفتم مهرماه، اهالی روستای جلیزجند شهرستان فیروزکوه موفق به مشاهده و تصویربرداری از یک خرس ماده به همراه دو توله آن شدند.

بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیستی

یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها، حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.

در گزارش‌های این هفته، با تلاش محیط بانان و جنگل بانان، بیش از ۷۴ شکارچی و صیاد غیرمجاز و متخلف محیط زیستی در شهرستان‌های مریوان، فیروزکوه، پارسیان، بوشهر، مشهد، بندرلنگه، بابل، کرج، اسفراین، حاجی‌آباد، برخوار، داراب، کوهرنگ، تایباد، میاندوآب و استان‌های هرمزگان و چهارمحال‌ و‌ بختیاری بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند. از سوی دیگر، دستکم ۸۵ تن چوب قاچاق در شهرهای کرمانشاه، اردبیل، نوشهر، سقز، سنقر، الیگودرز، آمل و شهرستان نور ضبط و در این راستا ۱۴ قاچاقچی چوب بازداشت شدند.

به گزارش ایرنا، مهدی بالیده ئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مریوان اعلام کرد: مأموران اداره محیط زیست، از یک فرد متخلف محیط زیستی ۱۰ قطعه پرنده طاووس هندی در مرز باشماق مریوان، هنگام قاچاق به کشور عراق را کشف و ضبط کردند. پرونده این متخلف زیست محیطی برای رسیدگی قانونی به تعزیرات حکومتی ارجاع شد.

علاوه بر این، فرمانده یگان حفاظت منابع آبزیان شیلات استان بوشهر گفت: ماموران این یگان موفق شناسایی و توقیف یک فروند قایق موتوری مجهز به ادوات صید مخرب ترال در سواحل بوشهر شدند. از این صیاد غیرمجاز، تور ترال میگو، تخته صید ترال، طناب، دستگاه وینچ و مقداری میگو صید شده کشف و ضبط شد. پرونده این فرد متخلف برای سیر مراحل قانونی به مراجع قضایی ارسال شد.

به گزارش تسنیم، مأموران یگان حفاظت محیط زیست شهرستان فیروزکوه در منطقه حفاظت‌شده تنگه واشی موفق به شناسایی و دستگیری یک شکارچی متخلف شدند. مأموران یگان حفاظت علاوه بر لاشه یک رأس گراز وحشی، یک قبضه اسلحه گلوله‌زنی از نوع ۳۰۰۶ و سه عدد فشنگ را از این متخلف کشف و ضبط کردند. این شکارچی متخلف پس از تشکیل پرونده، برای طی مراحل قانونی به مراجع قضایی معرفی شد.

همچنین، ماموران یگان حفاظت محیط زیست شهرستان بندرلنگه یک متخلف زنده گیر پرندگان شکاری را در این شهرستان دستگیر کردند. از این متخلف زیست محیطی ۱۲ رشته تور صیادی، پنج قطعه قمری و یک قطعه بلبل خرما کشف و هفت باب کوخه زنده گیری پرندگان شکاری تخریب شد. پرونده این متخلف برای سیر مراحل قانونی به دادسرای عمومی و انقلاب ارجاع شد.

به گزارش ایرنا، ماموران حفاظت محیط زیست شهرستان مشهد، هفت صیاد حیوانات در این شهرستان را که اقدام به شکار در منطقه حفاظت شده کوه بزنگان (دشت آهو) کرده بودند را شناسایی و دستگیر کردند. از این متخلفان، لاشه پنج سر خرگوش و همچنین سه قلاده سگ شکاری تربیت شده کشف شد. به دستور مقام قضایی یک دستگاه موتورسیکلت و خودرو مکشوفه از متخلفان توقیف و به پارکینگ منتقل شد.

افزون بر این، ناصر کیایی رئیس حفاظت محیط زیست بابل از دستگیری ۳۵ شکارچی متخلف در این شهرستان طی هفته‌های اخیر خبر داد. از این افراد متخلف دو قبضه سلاح غیر مجاز، ۳۳ قبضه سلاح مجاز، شش سالیک ماهیگیری، دو تور ماهیگیری و لاشه ۱۴ پرنده کشف و ضبط شد. برای این متهمان پرونده تشکیل و به همراه کشفیات به مراجع قضایی تحویل داده شد.

از سوی دیگر، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان کرج از دستگیری یک شکارچی غیرمجاز در منطقه حفاظت‌شده البرز جنوبی خبر داد. امیدرضا تونی افزود: از این شکارچی، لاشه یک رأس بز و یک رأس بزغاله کوهی به همراه ادوات کامل شکار کشف و ضبط شده اسست.

به گزارش صدا و سیما، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست هرمزگان از دستگیری متخلف زنده گیری پرندگان شکاری در شهرستان پارسیان خبر داد. کاظم شریفی در ادامه افزود: از این متخلف ۴۵ قطعه بلبل خرما، هشت قطعه قمری، دو بهله دلیجه، ۱۳ رشته تور، سه باب کوخه تخریب و پرندگان کشف شده نیز در طبیعت رهاسازی شدند.

در خبری دیگر، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اسفراین گفت: یک صیاد غیر بومی اهل خوزستان که قصد صید پرندگان شکاری در این شهرستان را داشت، توسط مأموران یگان حفاظت دستگیر شد. سه بهله پرنده شکاری از گونه دلیجه، دو قطعه کبوتر، دو عدد تور صید، ۵۰ متر طناب، یک عدد شبچه و سایر ادوات پرنده‌گیری از این صیاد متخلف کشف و ضبط شد.

به گزارش ایرنا، هادی موسی پور، رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مشهد از شناسایی و دستگیری دو شکارچی غیرمجاز پرندگان وحشی در حاشیه منطقه حفاظت شده «ارس سیستان»، توسط نیروهای یگان حفاظت محیط زیست این شهرستان خبر داد. وی اظهار کرد: در بازرسی از خودروی شکارچیان یک قبضه اسلحه شکاری دولول غیرمجاز، ۱۱ تیر فشنگ، لاشه سه قطعه کبک وحشی، یک دستگاه دوربین چشمی، یک قبضه چاقو، پنج عدد «لنسر» صید ماهی کشف و توقیف شد. متهمان با تشکیل پرونده تحویل مقامات قضایی شدند.

علاوه بر این، مأموران پایگاه حفاظت منابع آبزیان بندر کوهستک با همکاری نیروهای ایست بازرسی شهرستان سیریک واقع در هرمزگان موفق به کشف و ضبط ۵۳۶ کیلوگرم میگوی دریایی صید شده غیرمجاز شدند. میگوهای مکشوفه به سردخانه منتقل و متهمین پرونده قضایی تشکیل گردید. همچنین دو دستگاه خودروی پژو پارس و وانت آریسان متخلفین نیز به پارکینگ انتقال یافت.

به گزارش مهر، ماموران حفاظت محیط زیست شهرستان حاجی آباد یک متخلف شکار و صید را دستگیر کردند. از این متخلف لاشه دو راس کل وحشی و دو قبضه سلاح گلوله زنی برنو کشف شد. با تشکیل پرونده فرد متخلف تحویل مراجع قضایی شد.

همچنین، رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان برخوار گفت: ماموران اداره حفاظت محیط زیست، موفق به شناسایی و دستگیری دو شکارچی غیر مجاز پرندگان شدند. همچنین از این متخلفان۳۰ قطعه کبوتر وحشی و سه قبضه سلاح شکاری کشف و ضبط شده است. پرونده این افراد جهت رسیدگی قانونی به مراجع قضایی شهرستان برخوار ارجاع شد.

افزون بر این، فرمانده انتظامی داراب گفت: سه شکارچی غیرمجاز در این شهرستان دستگیر و در بازرسی از خودرو آن‌ها، لاشه ۱۵ کبک وحشی، دو قبضه سلاح شکاری، سه دستگاه دوربین و دیگر لوازم شکار کشف شد. این افراد متخلف به مرجع قضایی معرفی شدند.

به گزارش ایرنا، مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: دو شکارچی که با استفاده از پنج قلاده سگ آموزش دیده قصد به دام انداختن حیات وحش شبگرد استان از جمله تشی (جوجه تیغی) را داشتند، بازداشت شدند. به گفته عبدال دیانتی نسب، متخلفان دستگیر شده با تشکیل پرونده قضایی به مراجع انتظامی تحویل داده شدند.

از سوی دیگر، ماموران منطقه حفاظت شده قیصری، چهار دسته متخلف زنده‌گیری پرنده وحشی را در حاشیه منطقه و در باغ‌های منتهی به روستای «هوربکول» و روستای «بید امین بیرگان» از توابع شهرستان کوهرنگ، دستگیر کردند. از این متخلفان تعدادی پرنده از نوع سهره طلایی، قفس و سایر ادوات شکار نیز کشف و ضبط شد. متخلفان تحویل مراجع قضایی و انتظامی شده‌اند.

به گزارش صدا و سیما، مأموران یگان حفاظت محیط زیست میاندوآب، موفق به دستگیری دو شکارچی متخلف حین زنده‌گیری پرندگان از نوع سهره طلایی در تالاب نوروزلو شدند. از این افراد، پنج قطعه سهره طلایی به همراه ادوات زنده‌گیری پرندگان کشف و ضبط شد. پرونده این دو شکارچی متخلف برای رسیدگی به مراجع قضایی ارجاع شد.

در خبری دیگر، رئیس اداره محیط زیست تایباد گفت: اجزای چهار گونه جانوری از جمله یک عدد پوست کفتار، چهار عدد شاخ قوچ وحشی، یک عدد پوست خارپشت و یک عدد لاک پشت از یک واحد مسکونی در تایباد کشف و متخلف پس از تشکیل پرونده به دستگاه قضایی معرفی شد.

علاوه بر این، فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست استان گفت: چهارمتخلف غیرمجاز در مناطق حفاظت‌شده قیصری و سبزکوه چهارمحال و بختیاری دستگیر و تحویل مراجع قضایی شدند. از این افراد ادوات و لوازم شکار شامل دو قبضه سلاح شکاری ساچمه‌زنی تک‌لول غیرمجاز، یک قبضه سلاح شکاری دولول غیرمجاز، یک قبضه سلاح شکاری پنج‌تیر برونینگ و سه قطعه کبک کشف و ضبط شد.

همچنین، رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان نطنز از شناسایی و بازداشت یک متخلف باسابقه شکار و صید در منطقه حفاظت‌شده کرکس خبر داد. به گفته علی سالاری، از فرد متخلف یک قبضه اسلحه تک لول ساچمه‌زنی، لاشه یک بز وحشی و تعدادی ادوات شکار و صید کشف و ضبط شده و پرونده وی به مراجع قضایی ارجاع شده است.

به گزارش مهر، جبار ولی پور، رییس منابع طبیعی کرمانشاه از کشف و ضبط حدود هفت تن چوب از گونه بلوط در یکی از کارگاه‌های چوب بری شهر خبر داد. این متخلف برای پیگیری قضایی به اداره منابع طبیعی احضار شده و با مجازات قانونی روبرو خواهد شد.

همچنین، شهامت هدایت، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل از شناسایی و توقیف یک دستگاه خودرو نیسان حامل ۶۰ اصله چوب‌آلات قاچاق جنگلی خبر داد. در این رابطه یک نفر متخلف دستگیر و به دستگاه قضایی استان معرفی شد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، عامل قطع درختان هیرکانی جنگل انگتارود شهرستان نور دستگیر شد و محموله قاچاق به پارکینگ اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نور منتقل شد.

از سوی دیگر، فرمانده انتظامی نوشهر از کشف ۱۵ تن چوب جنگلی قاچاق از نوع صنوبر و توسکا در یک کارگاه خبر داد. متهمان نیز پس از تشکیل پرونده به مرجع قضائی معرفی شدند.

به گزارش ایرنا، دادستان آمل از کشف یک کارگاه تولید و انباشت چوب‌های جنگلی ممنوع‌القطع از نوع راش و توسکا در این شهرستان و توقیف ۴۰ تن چوب ممنوع‌القطع راش و توسکا خبر داد. تاکنون شش نفر از عوامل قطع و قاچاق درختان جنگلی بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شده‌اند.

در خبری دیگر، رئیس اداره محیط زیست شهرستان سقز گفت: مامورین یگان حفاظت محیط زیست این شهرستان و پاسگاه محیط بانی زیویه، موفق به توقیف یک دستگاه کامیون در روستای کانی سفید که حامل بیش از سه تن چوب قاچاق درختان بید منطقه بود، شدند. پس از تنظیم پرونده، این متخلف محیط زیستی به مراجع قضایی معرفی شد.

همچنین، فرمانده انتظامی شهرستان سنقر و کلیائی از کشف ۱۰ تن چوب قاچاق به ارزش تقریبی یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال در این شهرستان، خبر داد. دراین راستا یک نفر دستگیر وبه مراجع قضائی معرفی شد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، ماموران ایستگاه بازرسی خمه الیگودرز حین کنترل خودروهای عبوری از یک دستگاه کامیون ۱۰ تن چوب درخت بید فاقد مجوز کشف کردند. ارزش محموله کشف شده برابر نظر کارشناسان یک میلیارد ریال برآورد شده و در این رابطه یک نفر دستگیر و به مراجع قضائی معرفی شده است.

از سوی دیگر، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران-ساری گفت: از ابتدای سال جاری تاکنون ۳۰ گروه سازمان یافته قاچاق چوب در استان منهدم و حدود ۹۰۰ متخلف محیط زیستی در این رابطه دستگیر شده‌اند. فرمانده انتظامی مازندران نیز در این رابطه اعلام کرد که در شش ماه ابتدایی سال جاری، بیش از ۱۰۰ تن انواع چوب قاچاق در این استان کشف و ضبط شده است.

حق تنفس و هوای پاک

براساس گزارش‌ها، سالانه تعداد پرشماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.

طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در شهرهای، ساوجبلاغ ۵۰۰، کرج ۳۰۱، سوسنگرد ۳۰۸، نظرآباد ۱۹۷، فردیس ۱۱۴، عسلویه ۲۰۳، کنگان ۱۸۹، تهران ۱۴۷، اهواز ۲۵۹، هویزه ۳۱۶، آبادان ۱۳۳، خرمشهر ۱۸۳، امیدیه ۱۴۳، بهبهان ۱۳۸، شوشتر ۱۵۴، شوش ۱۶۴، رامشیر ۱۵۶، ایذه ۱۰۴، اندیمشک ۱۳۸، مشهد ۱۶۹، اصفهان ۱۸۹، ماهشهر ۱۵۷، رامهرمز ۱۳۸، هندیجان ۱۱۱، دشت آزادگان ۱۵۹، شهرکرد ۱۷۵، دزفول ۱۸۷، ورامین ۱۷۳، طبس ۱۴۱ و شادگان ۱۳۷، ناسالم برای گروه‌های حساس، ناسالم برای تمام گروه‌ها، بسیار ناسالم و یا خطرناک اعلام شد.

به گزارش ایرنا، تهران از ابتدای سال جاری تاکنون، شش روز هوای پاک، ۱۱۱ روز در وضعیت قابل قبول، ۶۷ روز ناسالم برای گروه‌های سنی حساس با شرایط نارنجی، هفت روز با وضعیت قرمز و ناسالم برای همه گروه‌های سنی، دو روز با شرایط بنفش و بسیار ناسالم و دو روز نیز با رنگ قهوه‌ای و خطرناک بوده است.

به گزارش ایسنا، محسن موسوی‌زاده، نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی در رابطه با آتش‌سوزی‌های طولانی‌مدت در بخش عراقی تالاب هورالعظیم از اسفند سال گذشته تاکنون، گفت: این آتش‌سوزی‌های گسترده، سلامت مردم استان خوزستان را به شدت تهدید می‌کند و باعث آلودگی شدید هوا، افزایش بیماری‌های تنفسی و سرطان در مردم خوزستان شده است. این بحران زیست‌محیطی ناشی از کمبود آب تالاب است و تا کنون هیچ اقدام دیپلماتیک جدی برای مدیریت و کنترل آتش‌سوزی‌ها انجام نشده است.

به گزارش شرق، در پی آلودگی هوا مدارس نوبت صبح در شهرستان‌های اهواز، کارون، باوی، حمیدیه، دشت آزادگان و هویزه روز چهارشنبه ۹ مهرماه به صورت غیرحضوری برگزار شد.

فقدان مدیریت بارش های حداقلی؛ خشکسالی و از بین رفتن منابع آبی

خشک‌سالی می‌تواند باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کاهش عمق آب‌های سطحی و خاک مرطوب شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تبخیر سطحی و تبخیر آب از گیاهان از حد معمول در مدت معین بیشتر شود. عدم مدیریت صحیح منابع آبی در کشور، اثرات جبران ناپذیر این مهم را عمیقتر میکند.

در هفته ای که گذشت، رییس اداره حفاظت محیط زیست نقده از خشک شدن تالاب بین المللی “دُرگه‌سنگی” این شهرستان در پی خشکسالی و تبخیر زیاد آب خبر داد. اکبر قایمی افزود: آبگیری تالاب بین المللی دُرگه‌سنگی، تا تیر ماه هر سال از رودخانه «گادر» انجام می شد اما امسال به دلیل خشک شدن زودهنگام این رودخانه، آب این تالاب اواخر شهریور بر اثر تبخیر زیاد خشک شد.

به گزارش تسنیم، مدیرکل اداره هواشناسی استان چهارمحال و بختیاری اعلام کرد که در پی کاهش شدید بارندگی‌ها، درحال حاضر ۸۰٪ از مساحت استان درگیر خشکسالی شدید و بسیار شدید است. به گفته معصومه نوروزی، استان چهارمحال و بختیاری از لحاظ کاهش میزان بارندگی پس از کهگیلویه و بویراحمد، دومین استان کشور است.

همچنین، مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی از کاهش ۳۳ درصدی بارش‌ها در سال آبی گذشته (اول مهر ۱۴۰۳ تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۴) نسبت به مدت مشابه سال پیشتر از آن خبر داد. مجید رستگاری در ادامه عنوان کرد: همچنین میزان بارش سال آبی گذشته نسبت به متوسط بلندمدت حدود ۱۸٪ کاهش یافته است.

به گزارش ایرنا، سخنگوی صنعت آب کشور اظهار داشت: کلان‌شهرهای تهران، کرج، مشهد، تبریز، اصفهان، اراک و ساوه در «پیشانی تنش آبی» کشور قرار دارند. عیسی بزرگ‌زاده همچنین گفت: حجم ذخایر پشت سدهای پنج‌گانه تهران در مهرماه امسال ۲۵۸ میلیون مترمکعب بوده، در حالی که سال گذشته ۴۸۵ میلیون و در بلندمدت ۶۱۸ میلیون مترمکعب ثبت شده است. در ادامه این گزارش آمده است؛ درصد پرشدگی سدهای امیرکبیر ۱۵٪، لتیان ۲۵٪، لار ۲٪، طالقان ۴۱٪ و ماملو ۸٪ است.

به گزارش انتخاب، خشکسالی سال گذشته سبب شده که ۹ تالاب معروف ایران خشک شوند. بنابر این گزارش، تالاب‌های بامدژ، حوض سلطان، دریاچه نمک، شیمبار، بختگان، گاوخونی، مهارلو، میانگران و هامون، تالاب‌هایی هستند که در پایان سال آبی گذشته خشک شدند.

به گزارش تسنیم، کاهش شدید بارش‌ها، افت شدید ذخایر آب‌های زیرزمینی، کم‌شدن محسوس جریان رودخانه‌ها و خشک شدن سدها، زندگی و معیشت مردم استان گلستان را به خطر انداخته و سبب خسارت‌های گسترده به حوزه کشاورزی این استان شده است. بر اساس گزارش شرکت آب منطقه‌ای گلستان، بارش‌های این استان در سال آبی گذشته (مهر ۱۴۰۳ تا شهریور ۱۴۰۴) نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۷.۹٪ کاهش یافته است. این میزان کاهش نسبت به میانگین درازمدت نیز معادل ۲۶.۹٪ است. جریان رودخانه‌های اصلی استان نیز از جمله قره‌سو با ۸۰.۸٪، گرگانرود با ۷۲.۲٪ و حوضه اترک با ۹۰.۷٪ کاهش روبرو شده‌اند.

مدیرعامل آب منطقه‌ای گلستان در همین خصوص اظهار داشت: ذخیره آبخوان‌های کم‌عمق استان در شهریور امسال نسبت به متوسط ۳۳ سال گذشته، ۲۹۸.۴ میلیون مترمکعب و ذخیره آبخوان‌های عمیق نسبت به متوسط ۲۳ سال گذشته ۶۶ میلیون مترمکعب کاهش داشته است. ایرج حیدریان همچنین اعلام کرد که حدود ۹ سد بزرگ و کوچک استان گلستان از مجموع ۱۴ سد موجود، کاملا خشک شده و ورودی آب به همه سدهای استان به غیر از سد نگارستان صفر شده است.

در خبری دیگر به گزارش ایلنا، رئیس هیات مدیره فدراسیون صنعت آب کشور با اشاره به بحران خشکسالی دریاچه ارومیه، گفت: “اکنون طوفان نمک دریاچه شروع شده، تخلیه استان‌های مجاور ارومیه در حال آغاز شدن است. طوفان نمک و افزایش درجه حرارت به خاطر انعکاس خورشید همه تبعات خشک شدن دریاچه ارومیه است که زندگی و زیست‌پذیری در منطقه را تحت‌تاثیر قرار داده و از بین می‌برد.” رضا حاجی کریم افزود: امروز دریاچه ارومیه مانند یک بیمار اورژانسیِ رو به اغما است. با وجود صرف هزینه‌های سنگین در سال‌های گذشته، به دلیل اجرا نشدن بخش اصلی برنامه یعنی کاهش ۴۰ درصدی مصارف کشاورزی، احیای دریاچه به نتیجه نرسیده است.

به گزارش تسنیم، رئیس اداره هواشناسی کاشان اعلام کرد که ۱۰۰٪ مساحت شهرستان آران و بیدگل در خشکسالی بسیار شدید قرار داشته و شهرستان کاشان نیز ۷۵٪ در خشکسالی بسیار شدید و ۲۵٪ در خشکسالی شدید قرار دارد. عباس ارغوانی همچنین اظهار داشت: سد زاینده‌رود که منبع اصلی آب شرب و کشاورزی در مرکز کشور است، تنها ۲۴٪ پر شده است.

بحران فرونشست زمین در ایران

یکی از مسائلی که در اثر برداشت بی‌رویهٔ آب زیرزمینی رخ می‌دهد، فرونشست زمین است. امری که به گفته برخی از کارشناسان، عدم مدیریت آب های سطحی موجود توسط مسئولان متولی و نهایتا اقدام به برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی، رشد به سزایی به آن می بخشد. نشست زمین باعث ایجاد شکاف‌های عمیق در سطح زمین، کج شدن لوله‌های چاه، خرابی ساختمان‌ها و نهایتا ایجاد تلفات جبران ناپذیر برای انسان ها و دیگر موجودات زنده می شود.

به گزارش آفتاب نیوز، استخراج بی‌رویه آب از سفره‌های آب زیرزمینی، ایران را دچار فرونشست بی‌سابقه زمین کرده و زندگی ۶۵۰ هزار نفر را درمعرض خطر مستقیم قرار داده است. بر اساس این گزارش، بیش از ۳۱,۴۰۰ کیلومتر مربع از مساحت کشور اکنون با سرعت بیش از ۱۰ میلی‌متر در سال، در حال فرونشست است. در برخی نقاط ایران از جمله در نزدیکی شهر رفسنجان در استان کرمان، سطح زمین بیش از ۳۴ سانتی‌متر در سال پایین رفته است. علت اصلی فرونشست، برداشت آب‌های زیرزمینی است و در ۷۷٪ موارد، فرونشست با سرعت بیش از ۱۰ میلی‌متر در سال با فعالیت‌های کشاورزی ارتباط دارد.

آتش سوزی

به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

به گزارش مهر، فرماندار شهرستان معمولان از آتش‌سوزی گسترده در جنگل‌های کوه «لهور» این شهرستان خبر داد. بابک امرایی در این خصوص گفت: این آتش سوزی، عصر روز جمعه ۴ مهرماه رخ داد و نیروهایی از منابع طبیعی شهرستان، استان، بسیج، دهیاران و شوراها و افراد محلی جهت اطفا حریق به منطقه اعزام شدند.

علاوه بر این، مدیر کل محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری گفت: آتش‌سوزی در حاشیه منطقه حفاظت‌شده هلن با تلاش محیط‌بانان و مردم محلی مهار شد. به گفته محسن کریمی، این آتش‌سوزی روز جمعه در محل گود خونی، منطقه حفاظت‌شده هلن رخ داد. با حضور نیروهای یگان حفاظت محیط‌زیست و مشارکت مردم محلی این حریق در کمتر از دو ساعت خاموش شد.

به گزارش مهر، مأموران یگان حفاظت شهرستان سقز یک متخلف محیط زیستی را که اقدام به آتش زدن عمدی بیش از ۵۰ اصله درخت سپیدار در منطقه حفاظت‌شده عبدالرزاق این شهرستان کرده بود، بازداشت کردند. ایوب شریفی، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان سقز در این خصوص گفت: این فرد که ساکن روستای باشبلاغ است، با سوزاندن بقایای گیاهی و ایجاد حریق گسترده، موجب تخریب حدود ۱۰۰۰ مترمربع از عرصه طبیعی منطقه شده است.

خبرگزاری مهر در گزارش دیگری از آتش سوزی ادامه‌دار در جنگل‌های “الویزان” شهرستان بدره ایلام خبر داد.

افزون بر این، مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان‌شمالی روز یکشنبه ۶ مهرماه اعلام کرد: عرصه‌های طبیعی ارتفاعات باغان شهرستان شیروان در گستره‌ای ‌وسیع دچار آتش سوزی شده است. به گفته علی گودرزی، ۱۰۰ نفر از نیروهای محلی، منابع طبیعی، حفاظت محیط زیست و جمعیت هلال احمر به منطقه اعزام شدند و نهایتا پس از سه ساعت آتش را مهار کردند. در این رویداد ۱۲ هکتار از مراتع این منطقه طعمه حریق شد.

به گزارش صدا و سیما، مدیر اداره حفاظت محیط‌زیست گچساران از مهار آتش‌سوزی در کوه‌های گناوه لری این شهرستان خبر داد. محمدامین حسینی در این رابطه گفت: آتش‌سوزی کوه‌های گناوه لری از ساعت ۱۰ صبح روز هفتم مهرماه آغاز شد. وی افزود: با تلاش ستاد بحران استان و شهرستان، جوامع محلی، ادارات محیط‌زیست و منابع طبیعی، جمعیت هلال‌احمر و تیم واکنش سریع کوه‌نوردان گچساران، این حریق پس از ۱۵ ساعت مهار شد.

از سوی دیگر به گزارش مهر، جنگل‌های “پشته گردکانه” شهرستان بدره استان ایلام از صبح روز پنجشنبه ۱۰ مهر، دچار آتش‌سوزی شدیدی شده است.

بحران پسماند و آلاینده های محیط زیستی

در هفته‌ای که گذشت، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان قرچک از پلمب یک واحد آلاینده اکسیدور در این شهرستان خبر داد. رضا شایسته در این رابطه عنوان کرد: این واحد غیرمجاز و آلاینده اکسیدور که با وجود دریافت اخطاریه‌های زیست ‌محیطی و دریافت مهلت، هیچ اقدامی جهت رفع آلایندگی نکرده بود، به دلیل تداوم آلودگی و نارضایتی شهروندان، طبق ضوابط قانونی تعطیل و پلمب شد.

به گزارش مهر، رئیس تصفیه‌خانه شهید نظری کرمانشاه از مشکلات ناشی از ریختن زباله و آتش‌سوزی در اطراف این تصفیه‌خانه انتقاد کرد و خواستار حل این مشکل توسط دستگاه‌های ذیربط شد. کامران گل‌محمدی در این خصوص گفت: در اطراف این تصفیه‌خانه محل تجمع زباله‌گردها و ریختن پسماندهای شهری ایجاد شده که گاه به آتش‌سوزی می‌انجامد. این آتش‌سوزی‌ها باعث پخش خاکستر و بوی نامطبوع در فضای عملیات تصفیه شده و زحمات کارکنان این مجموعه را چند برابر کرده است.

افزون بر این، مشکل بوی نامطبوع سایت پسماند برازجان برای ساکنان این شهرستان به یک مسئله زیست محیطی تبدیل شده ست. یکی از اعضای شورای اسلامی شهر برازجان در این خصوص گفت: سایت فعلی پسماند در حریم مناطق مسکونی و در ورودی اصلی شهر قرار دارد که موجب نارضایتی جدی ساکنان محلات مجاور شده و علاوه بر بوی نامطبوع و ایجاد مشکلات بهداشتی و زیست‌محیطی برای شهروندان، تصویر ناخوشایندی از شهر برای مسافران و میهمانان ورودی برازجان را به همراه داشته است. به گفته وحید مصدق، موضوع انتقال این سایت پسماند در دستور کار شورای شهر برازجان قرار گرفته است.

به گزارش ایلنا، دو واحد صنعتی تولید نشاسته در حاشیه رودخانه چنار راهدار شیراز به دلیل آلایندگی زیست محیطی، پس از دریافت اخطارهای مکرر با دستور اداره کل حفاظت محیط‌‌زیست استان فارس پلمب و تعطیل شدند.

همچنین، مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد از تشکیل پرونده قضایی در خصوص مساله زباله سوزی در منطقه دوپشته دشت‌روم و ترک فعل برخی از مدیران خبر داد. به گفته عبدال دیانتی نسب، در جلسه کارگروه مدیریت پسماند سال جاری که با موضوع بررسی وضعیت پسماند در جایگاه‌های دفن زباله شهرستان‌های استان برگزارشد، برخی مدیران که لازم بود گزارش ارائه دهند حضور نداشتند، لذا ترک فعل این مدیران توسط دادستانی مطرح و مورد پیگرد قضایی قرار گرفت.

به گزارش تسنیم، محمد فریدی، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ورامین از صدور اخطار قطع آب برای ۱۰ واحد متخلف در شهرک‌های صنعتی چرمشهر و سالاریه به دلیل آلایندگی محیط زیستی و عدم رعایت مدیریت پساب خبر داد.

علاوه بر این، مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان اعلام کرد که یک متخلف زیست محیطی که اقدام به تخلیه غیر مجاز پسماند در پلدختر کرده بود به پرداخت جریمه نقدی محکوم شد. کامران فرمان پور گفت: این فرد متخلف به سه ماه حبس تعزیری محکوم و سپس در راستای سیاست حبس زدایی، به پرداخت ۲۳ میلیون تومان جزای نقدی محکوم شد.

به گزارش مهر، دو مرکز غیرمجاز پسماند خشک در محدوده خلازیر جنوبی شهر تهران شناسایی و جمع‌آوری شدند. مهدی احمد مهرابی، معاون خدمات شهری و محیط زیست منطقه ۱۹ تهران در این رابطه گفت: این دو مرکز غیرمجاز جمع‌آوری پسماند خشک در انتهای کوچه حسینی دو، واقع در خلازیر جنوبی قرار داشتند. در جریان عملیات جمع‌آوری این مراکز، حدود ۱۶۶۰ کیلوگرم پسماند خشک غیرمجاز ضبط و به مراکز مجاز انتقال یافت.

در خبری دیگر، مدیر حفاظت محیط زیست شهرستان کهگیلویه از ارجاع پرونده‌های تخلفات زیست محیطی تعدادی از شهرداری‌ها و دهیاری‌های این شهرستان به مراجع قضایی خبر داد. به گفته روح‌الله عزیزی، در سال ۱۴۰۳، پرونده تعدادی از دهیاری‌های حوزه شهرستان کهگیلویه به‌دلیل مدیریت نکردن پسماند روستایی و دفن غیراصولی زباله‌ها پس از صدور اخطاریه‌های متعدد و بی‌توجهی کامل، به مراجع قضایی ارجاع شد. او همچنین از تشکیل پرونده قضایی برای شهرداران شهر‌های دهدشت، سوق، قلعه رئیسی و کشتارگاه دام دهدشت با مدیریت شهرداری این شهر به‌ دلیل رعایت نکردن مدیریت پسماند و دفن اصولی خبر داد.