خانه  > slide, بهداشت و محیط زیست  >  در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

خبرگزاری هرانا – حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت دچار صدماتی شده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۴۱ واقعه محیط زیستی ایران است که در هفته اخیر منتشر و به هدف آگاهی سازی گردآوری شده است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در هفته‌ ای که گذشت دستکم ۳۲ شکارچی غیرمجاز و قاچاقچی چوب بازداشت و به مراجع قضائی معرفی شدند. از سوی دیگر شاخص کیفی هوا در ۱۹ شهر ناسالم و خطرناک اعلام شد. همچنین بر اساس گزارشات منتشر شده محیط  بانان لاشه یک فرد پلنگ در منطقه حفاظت ‌شده سالوک را کشف کرند. از سوی دیگر دستکم ۱۵ هکتار جنگل در استان گیلان دچار حریق شد. از دیگر اخبار مرتبط با محیط زیست میتوان به تداوم خشکسالی در مناطق مختلف اشاره کرد؛ در گزارش پیش رو به برخی از آنها پرداخته شده است.

آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از طرفی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید میزان آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.

حیات وحش

حیات‌ وحش به کلیه جانداران از قبیل پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان و تمام گیاهانی گفته می‌شود که به صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان بر روی کره زمین زندگی کرده و آب و خوراک خود را خود تأمین می‌کند. اما دخالت و تصرف انسان در زیستگاه های طبیعی و مصرف بی‌رویه منابع طبیعی بسیاری از گونه های حیاط وحش را در معرض انقراض قرار داده است.

در هفته ای که گذشت، مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی گفت: در گشت و کنترل روزانه محیط  بانان لاشه یک فرد پلنگ در منطقه حفاظت ‌شده سالوک کشف شد.

بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیستی

یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها، حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.

طی یک هفته اخیر با تلاش محیط بانان و جنگل بانان، دستکم سه هزار و ۱۹۰ کیلوگرم چوب قاچاق در استان های سمنان، البرز، کردستان و لرستان ضبط و در این راستا هشت متهم بازداشت شدند. همچنین طی این مدت دستکم ۲۴ شکارچی غیرمجاز در استان های فارس، لرستان، اصفهان، یزد، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان، قم و همدان بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند.

از سوی دیگر عطاء اله کاویان، مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران گفت: با پیگیری‌ های مستمر از سوی محیط زیست استان و شهرستان فریدونکنار و همراهی قاطعانه مسئولان شهرستان فریدونکنار اعم از فرماندار، دادستان و دستگاه‌ های امنیتی و انتظامی، معتمدان شهر، اصحاب رسانه، مطالبه دیرینه دوستداران حیات وحش و عموم علاقمندان به محیط زیست محقق شد و بازار غیرقانونی عرضه، فروش و تجارت پرندگان وحشی برچیده  و تعطیل شد.

همچنین مدیرکل تعزیرات حکومتی خوزستان گفت: قاچاقچی چوب از چهار نمونه درخت در اهواز به پرداخت یک میلیارد و ۹۶۲ میلیون ریال محکوم شد.

حق تنفس و هوای پاک

براساس گزارش‌ها، سالانه تعداد پرشماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.

طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در شهرهای تهران ۱۹۹، شوشتر ۱۵۲، اصفهان ۱۶۰، باقرشهر ۱۵۷، قرچک ۱۶۱، ورامین ۱۵۴،  مشهد ۵۰۰، بجنورد ۱۷۶،  شیراز ۱۱۶، ماهشهر ۱۵۷، دشت آزادگان ۱۴۸، اهواز ۱۵۸، شادگان ۱۳۷، آبادان ۱۲۵، اندیمشک ۱۱۵،  هندیجان ۱۰۳،  دزفول ۱۰۹، سوسنگرد ۱۴۸و لامرد ۱۴۳، ناسالم برای گروه های حساس، ناسالم برای تمام گروه ها، بسیار ناسالم و یا خطرناک اعلام شد.

هوای کلانشهر اصفهان در آذر ماه امسال در ۱۴ روز قرمز و ناسالم برای عموم شهروندان  و در ۱۲ روز نارنجی و ناسالم برای گروه های حساس بود و فقط در چهار روز در شرایط سالم قرار داشت.

تهران از ابتدای سال ۹ روز هوای پاک، ۱۸۵ روز هوای قابل قبول، ۷۷ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس جامعه و ۱۰ روز هوای ناسالم برای همه افراد داشته است.

شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و ۳۰۱ تا ۵۰۰ خطرناک است.

شاخص کیفی هوا ( Air Quality Index ) معیاری است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده موجود در هوا نظیر مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ترکیبات نیتروژن دار، اوزون و ذرات معلق ( ذرات کوچک‌تر از ۱۰ میکرومتر و ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرومتر) را که دارای حدود مجاز متفاوت با واحدهای مختلف است به یک عدد بدون واحد تبدیل می‌کند و وضعیت آلودگی هوا را نمایش می‌دهد.

به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

سرپرست منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان گفت: اراضی جنگلی روستای خاصکول در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی رودبار به دلیل وزش شدید باد گرم دچار آتش سوزی شده است.

وی با اشاره به حریق های جزئی به دلیل وزش باد گرم در استان گیلان اظهار کرد: یک مورد حریق سطحی در شهرستان لاهیجان به مساحت پنج هزار مترمربع و یک مورد  در شفت منطقه لیسانکوه نیز به صورت سطحی به مساحت ۲ هزار مترمربع اطفاء شد.

رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری مرزن آباد چالوس نیز از وقوع یک فقره آتش سوزی در بخشی از عرصه جنگلی این خطه غربی استان خبر داد.

سرپرست منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان‌ با اشاره به آتش سوزی هفته اخیر در تعدادی از اراضی جنگلی شهرستان های این استان گفت: بر اساس برآوردها نزدیک به ۱۵ هکتار از اراضی جنگلی گیلان طعمه حریق شد.

مازیار رضوی در ادامه افزود: باد گرم موجب حریق اراضی جنگلی پنج شهرستان استان شده است. این حریق در اراضی جنگلی لاهیجان، رشت، رودبار، شفت و لیسار تالش گزارش شده که نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری برای مهار و اطفای حریق در این اراضی حضور دارند.

وی با بیان اینکه بر اساس آخرین گزارش های دریافتی حریق سطحی و تحت کنترل است، اضافه کرد: یک هکتار از اراضی جنگلی بنگور لاهیجان و ۲.۵ هکتار مناطق جنگلی گرده‌کرف اطفاء شده است.

فقدان مدیریت بارش های حداقلی؛ خشکسالی و از بین رفتن منابع آبی

خشک‌سالی می‌تواند باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کاهش عمق آب‌های سطحی و خاک مرطوب شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تبخیر سطحی و تبخیر آب از گیاهان از حد معمول در مدت معین بیشتر شود. عدم مدیریت صحیح منابع آبی در کشور، اثرات جبران ناپذیر این مهم را عمیقتر میکند.

رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران کم آبی و بی‌آبی‌های اخیر کشور را مخاطرات جدید دانست و گفت: این مخاطرات استان‌های کشور را تهدید می‌کند.

مدیر اداره منابع آب شهرستان کلات در خراسان رضوی گفت: سد چهچهه این شهرستان در نخستین روزهای زمستان خشکید و هم اکنون تنها یک درصد از حجم مخزن ۱۹ میلیون متر مکعبی این سد آب دارد.

همچنین ایلنا نوشت: در سال گذشته بر اثر خشک  سالی فقط  در تولید گندم ۱۰۰ هزار هکتار در شمال استان از بین رفت. بیش از ۳۰۰ هزار هکتار زمین در مناطق شمالی استان در معرض بیابانی‌شدن است.

بحران پسماند و آلاینده های محیط زیستی

معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت از محیط زیست خوزستان، اظهار کرد: یکی از منابع مهم آلاینده شهر اهواز و اطراف آن، محل‌های دفن زباله و کانون‌های زباله است و شاهد آتش‌سوزی خود به خودی یا عمدی در این کانون‌ها هستیم که منجر به آلودگی هوا می‌شوند و زباله‌سوزی یکی از منابع مهم آلاینده اهواز است.

فرهاد قلی‌نژاد افزود: اخیرا در سایت صفیره یک مورد زباله‌سوزی پسماند عفونی رخ داد که شکایت کیفری جداگانه‌ای در این خصوص علیه شهرداری اهواز انجام شده است.

وی در ادامه گفت: یکی دیگر از منابع آلودگی هوا، سایت برومی اهواز است. همچنین در ۵۴ نقطه، کانون زباله در اطراف شهر وجود دارد که در چند ماه اخیر این کانون‌ها شناسایی شده‌اند و اخطاریه‌هایی در این خصوص صادر شده است.

مطالب مرتـبط

بدون نظر

نظر بگذارید