خبرگزاری هرانا – حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت دچار صدماتی شده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۶۷ واقعه محیط زیستی ایران است که در هفته اخیر منتشر و به هدف آگاهی سازی گردآوری شده است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در هفته‌ ای که گذشت، بیش از ۵۹ شکارچی غیرمجاز و قاچاقچی چوب بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند. از سوی دیگر شاخص کیفی هوا دستکم در ۲۳ شهر ناسالم و خطرناک اعلام شد. از دیگر اخبار مرتبط با محیط زیست میتوان به بحران خشکسالی و پسماند و آلاینده ها در مناطق مختلف اشاره کرد؛ در گزارش پیش رو به برخی از آنها پرداخته شده است.

آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از طرفی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید میزان آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.

حیات وحش

حیات‌ وحش به کلیه جانداران از قبیل پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان و تمام گیاهانی گفته می‌شود که به صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان بر روی کره زمین زندگی کرده و آب و خوراک خود را خود تأمین می‌کند. اما دخالت و تصرف انسان در زیستگاه های طبیعی و مصرف بی‌رویه منابع طبیعی بسیاری از گونه های حیات وحش را در معرض انقراض قرار داده است.

رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش محیط زیست البرز اعلام کرد که از ابتدای سال جاری تاکنون ۵۲ حیوان وحشی مصدوم از ۱۲ گونه مختلف پس از تیمار، در طبیعت استان رهاسازی شده‌اند. علی‌اصغر جوادیان‌نژاد گفت این حیوانات توسط دوست‌داران حیات‌وحش یا مأموران یگان حفاظت کشف و در مراکز تحت نظارت تیمار شدند.

در هفته‌ای که گذشت؛ ماموران آتش‌نشانی زنجان پس از اطلاع‌رسانی یکی از شهروندان مبنی بر مشاهده یک قلاده میمون در شهرک مهرآرا، بلافاصله به محل اعزام شدند و با موفقیت این حیوان را زنده‌گیری کردند. محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان، اعلام کرد که حال عمومی میمون خوب است و عملیات زنده‌گیری بدون آسیب به حیوان انجام شده است.

به گفته یافتیان، این میمون از نژاد رزوس است و در حال حاضر در مکانی مناسب نگهداری می‌شود. هماهنگی‌ها برای انتقال آن به یک مرکز نگهداری حیات وحش در حال انجام است. وی همچنین افزود که علت حضور این حیوان در شهرک مهرآرا هنوز مشخص نیست و این موضوع در دست بررسی کارشناسان قرار دارد.

نوید زمانی، استادیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه لرستان، اعلام کرد که یوزپلنگ آسیایی، که تنها جمعیت آن در ایران باقی مانده، در آستانه انقراض قرار دارد و تعداد آن به کمتر از ۳۰ قلاده کاهش یافته است. او با اشاره به کاهش مناطق زیستی یوزپلنگ از ۴۴ منطقه با وسعت بیش از ۱۲ میلیون هکتار در دهه ۱۳۵۰ به تنها ۵ منطقه با کمتر از ۴ میلیون هکتار در سال ۱۳۸۰، تأکید کرد که تخریب زیستگاه‌ها و شکار غیرمجاز مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده این گونه‌اند.

همچنین، حمید ظهرابی، معاون سازمان محیط‌زیست، اعلام کرد که بر اساس آخرین آمارها در سال ۱۴۰۳، تنها هفت یوز بالغ و ۱۰ توله‌یوز در ایران شناسایی شده‌اند. وی این آمار را نشان‌دهنده روند سریع کاهش جمعیت این گونه و خطر انقراض جدی آن دانست.

از سوی دیگر، بررسی‌ها نشان می‌دهد که از ابتدای سال ۱۴۰۳ تاکنون دست‌کم پنج پلنگ ایرانی جان خود را از دست داده‌اند. این گونه در معرض خطر انقراض است و تلفات اخیر، با توجه به نبود آمار دقیق از جمعیت آن، زنگ خطری جدی برای بقای این گونه محسوب می‌شود. لاشه‌ها و موارد مرگ شامل کشف پلنگ آرادان سمنان در آذرماه، پلنگ زخمی علی‌آباد کتول در آبان، و لاشه پلنگی در سالوک اسفراین در مهرماه بوده است. همچنین در فروردین ماه، دو پلنگ در فیروزکوه و جنگل‌های روستای الیرد ساری تلف شدند.

سازمان حفاظت محیط زیست علت مرگ سه قلاده را نزاع بین پلنگ‌ها اعلام کرده است، در حالی که یک مورد بر اثر اصابت گلوله چهارپاره تلف شده است. علت مرگ پلنگ زخمی در علی‌آباد کتول هنوز به صورت رسمی اعلام نشده، اما در گزارش‌های اولیه اشاره شده که حیوان هنگام کشف زخمی بوده است.

افزون بر این؛ دو بچه‌شیر باغ‌وحش بابلسر که پس از تولد برای حفظ امنیتشان در قرنطینه بودند، پس از حدود دو ماه به فضای بزرگ‌تری در این مجموعه و نزد مادرشان بازگشتند. شاهپور راشاد، مالک باغ‌وحش بابلسر، اعلام کرد که این توله‌ها در دوران شیرخوارگی نیازمند قرنطینه بودند، چراکه در صورت احساس خطر، مادر به‌صورت غریزی ممکن است به توله‌های خود آسیب برساند.

تصاویر ثبت‌شده از حیات وحش ایران، بار دیگر جلوه‌ای از تنوع زیستی کشور را به نمایش گذاشته است؛ از مشاهده سه یوزپلنگ در منطقه حفاظت‌شده میاندشت جاجرم پس از ۶ سال، تا ثبت حضور گربه پالاس در ارتفاعات هنزای کرمان و سه پلنگ ایرانی در زیستگاه پرتراکم سالوک اسفراین. این تصاویر نه‌تنها امیدها برای حفاظت از گونه‌های در معرض خطر را زنده کرده، بلکه زیبایی و اهمیت اکوسیستم‌های طبیعی ایران را نیز برجسته‌تر می‌کند.

همچنین، ۱۳ پرنده از ۷ گونه در معرض خطر انقراض، پس از طی مراحل تیمار و بازیابی توان جسمی، بار دیگر به طبیعت بازگشتند. این پرندگان که تحت مراقبت و درمان قرار داشتند، پس از آماده‌سازی برای پرواز، در زیستگاه طبیعی خود رهاسازی شدند تا به حیات خود در دل طبیعت ادامه دهند.

معاون محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست قم گفت: همزمان با اواسط فصل پائیز ۵۰ هزار پرنده مهاجر وارد تالاب‌های این استان شد.

لازم به ذکر است؛ اقدام اداره شیلات و محیط‌زیست دزفول در رهاسازی بیش از نیم میلیون ماهی چینی در رودخانه دز با اعتراضات گسترده‌ای از سوی فعالان محیط زیست و اهالی محلی مواجه شده است. این اقدام با نگرانی‌هایی در خصوص تهدید ذخایر ژنتیکی منطقه و آسیب به اکوسیستم بومی همراه بوده است. رودخانه دز یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های بومی شمال استان خوزستان محسوب می‌شود. سید محسن رضازاده، عضو انجمن محیط زیستی کنکاج، با انتقاد از این اقدام اعلام کرد که هشت انجمن محیط زیستی خوزستان در حال تنظیم شکوائیه‌ای با عنوان “تخریب محیط‌زیست و بوم‌شناسی رودخانه دز” به مراجع قضایی هستند.

بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیستی

یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها، حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.

طی یک هفته اخیر با تلاش محیط بانان و جنگل بانان، بیش از ۳۰ تن چوب قاچاق در استان های خراسان شمالی، اصفهان و کرمانشاه ضبط و در این راستا ۲ متهم بازداشت شدند. همچنین طی این مدت دستکم ۵۷ شکارچی غیرمجاز در استان های خراسان جنوبی، کرمانشاه، آذربایجان غربی، اردبیل، مازنداران، سمنان، آذربایجان شرقی، خراسان رضوی و کردستان بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند.

همچنین، رئیس اداره حفاظت محیط زیست بوکان از دستگیری شکارچیان متخلف که اقدام به شکار یک سر خرگوش در منطقه کانی گورگه -آخجیوان کرده بودند خبر داد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر نیز از صدور رأی محکومیت ضارب ۲ محیط‌بان منطقه حفاظت شدن مُند استان بوشهر به سه سال حبس و دیه خبر داد.

ازسوی دیگر، سرپرست اداره‌کل محیط‌زیست لرستان از شناسایی و دستگیری ۹ گروه متخلف زیست‌محیطی در این استان خبر داد. کامران فرمان‌پور اعلام کرد که یگان حفاظت محیط‌زیست موفق به کشف و ضبط شش قبضه اسلحه، ۲۰ قطعه ماهی صیدشده و چندین ابزار شکار غیرمجاز از این گروه‌ها شده است.

افزون بر این، اسدالله حاتمی،  مدیرکل محیط زیست خراسان جنوبی اعلام کرد که فردی به دلیل شکارهای غیرمجاز متعدد، توهین و تهدید مأموران یگان حفاظت محیط‌زیست، با حکم مراجع قضائی مرکز استان به مجازات حبس محکوم شد. مدیرکل تعزیرات حکومتی اردبیل نیز گفت: قاچاقچی چوب در نمین ۸۵۰ میلیون ریال جریمه شد.

حق تنفس و هوای پاک

براساس گزارش‌ ها، سالانه تعداد پر شماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.

طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در شهرهای اهواز ۱۵۹، شوشتر ۱۵۸، هویزه ۱۵۱، خرمشهر ۱۱۵، دزفول ۱۶۱، هندیجان ۱۴۵،  آبادان ۱۳۸، رامهرمز ۱۰۷، ماهشهر ۱۵۳، اندیمشک ۱۶۶، شادگان ۱۱۰، تهران ۱۴۹، بوشهر ۱۹۰، کرمان ۱۵۵، اراک ۱۴۵، شازند ۱۲۲، حمیدیه ۵۰۰، اصفهان ۱۶۹، بندرعباس ۱۲۰، بجنورد ۱۰۱، شیروان ۱۰۳، تبریز ۱۱۱، مشهد ۱۳۵، ناسالم برای گروه های حساس، ناسالم برای تمام گروه ها، بسیار ناسالم و یا خطرناک اعلام شد.

شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و ۳۰۱ تا ۵۰۰ خطرناک است.

شاخص کیفی هوا ( Air Quality Index ) معیاری است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده موجود در هوا نظیر مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ترکیبات نیتروژن دار، اوزون و ذرات معلق ( ذرات کوچک‌تر از ۱۰ میکرومتر و ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرومتر) را که دارای حدود مجاز متفاوت با واحدهای مختلف است به یک عدد بدون واحد تبدیل می‌کند و وضعیت آلودگی هوا را نمایش می‌دهد.

امتداد در گزارشی نوشت که بررسی‌های انجام‌شده توسط نهاد نظارتی در خصوص وضعیت اجرای ۲۲۸ حکم مربوط به ۲۳ دستگاه اجرایی متولی قانون هوای پاک در سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که تنها ۱۲% از احکام به‌طور کامل اجرایی شده است. همچنین ۶۱% احکام به‌صورت ناقص در حال انجام است و ۲۷% از احکام اصلی و تأثیرگذار هنوز توسط دستگاه‌های اجرایی اجرا نشده‌اند. دیوان محاسبات کشور نیز بر اختصاص صددرصد منابع حاصل از عوارض سبز به حفاظت از محیط زیست، از جمله قانون هوای پاک، تأکید دارد.

همچنین، معاون سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در سه سال گذشته ۵۵% از روزهای سال، اهواز هوای ناسالم داشته و بالاترین آلودگی را در کل کشور داشته است.

رکنا نیز نوشت که آلودگی هوای تهران به یکی از بحران‌های جدی زیست‌محیطی و بهداشتی تبدیل شده است، به‌گونه‌ای که طی شش سال گذشته تنها ۱۴۵ روز هوای پاک به شهروندان تهرانی نصیب شده است. این وضعیت نه تنها نشان‌دهنده کاهش شدید روزهای هوای سالم در پایتخت، بلکه موجب تهدید سلامت عمومی و هزینه‌های اقتصادی سنگین برای کشور شده است.

به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

در هفته‌ای که گذشت؛ دادستان چرداول اظهار کرد که اخیراً تعدادی از درختان در اراضی کشاورزی محدوده شهر سرابله توسط سودجویان قطع شده است. با دستور قضائی و همکاری یگان حفاظت منابع طبیعی و پلیس، این افراد شناسایی و دستگیر شدند.

رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به بیماری درختان خیابان ولیعصر، اظهار کرد: پیش‌تر به شهرداری اخطار داده بودیم که از این درختان ارزشمند، که زیباترین و بلندترین خیابان تهران را زینت می‌بخشند، به خوبی محافظت کنند و از قطع آن‌ها جلوگیری شود.

به گزارش ایرنا، با این حال، قرار است شهرداری تعدادی از درختان خیابان ولیعصر را قطع و درختان جدیدی جایگزین آن‌ها کند. مسئولان مدیریت شهری اعلام کرده‌اند که این اقدام به دلیل خشکیدگی برخی درختان خیابان ولیعصر در حال اجرا است.

به گفته معاون خدمات شهری و محیط زیست منطقه ۲۲، در حال حاضر ۸۰۰۰ درخت خشک در بوستان لتمال شناسایی شده و شرایط لازم برای کاشت بیش از ۶۰ هزار درخت جدید در آن وجود دارد.

فقدان مدیریت بارش های حداقلی؛ خشکسالی و از بین رفتن منابع آبی

خشک‌سالی می‌تواند باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کاهش عمق آب‌های سطحی و خاک مرطوب شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تبخیر سطحی و تبخیر آب از گیاهان از حد معمول در مدت معین بیشتر شود. عدم مدیریت صحیح منابع آبی در کشور، اثرات جبران ناپذیر این مهم را عمیقتر میکند.

روزنامه اعتماد نوشت: ۹ تالاب مهم ایران ازجمله انزلی، هامون، جازموریان، بختگان، حوض سلطان، دریاچه نمک، بامدژ و شیمبا در تابستان امسال به دلیل کمبود بارندگی، افزایش دما و برداشت بی‌رویه از منابع آبی به‌طور کامل خشک شده‌اند.

همچنین؛ مدیر شرکت آب و منطقه‌ای خراسان شمالی گفت: علی‌رغم بارندگی‌های اخیر، ۷۸ درصد مخازن سدهای این استان همچنان خالی است. وی افزود که حجم فعلی آب موجود در سدها ۴۹ میلیون متر مکعب معادل ۲۲% ظرفیت مخازن است.

از سوی دیگر؛ مسئول پژوهشکده حفاظت از خاک و آبخیزداری کشور اعلام کرد که به دلیل استفاده بی‌رویه از منابع آب و کاهش سطح آب زیرزمینی، ۴۲۳ دشت از ۶۰۹ دشت کشور در وضعیت بحرانی یا ممنوعه قرار گرفته‌اند. وی افزود که میزان استفاده از آب‌های زیرزمینی در ایران ۳ برابر میانگین جهانی است. همچنین، با اشاره به طرح‌های آبخیزداری، بیان کرد که در ۳۷ ایستگاه با اجرای طرح‌های آبخیزداری، ۳.۲ میلیارد مترمکعب آب‌گیری شده که به تقویت سفره‌های زیرزمینی کمک کرده است.

افزون بر این؛ معاون رئیس‎‌جمهور گفت: بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌ها در حوزه فرسایش خاک آمده، سالانه ۱۶.۵ تن در هر هکتار فرسایش خاک در ایران اتفاق می‌افتد که ۷ برابر متوسط جهانی است.

رئیس اداره هواشناسی کاشان نیز اعلام کرد که بارش‌ها در این منطقه با کاهش ۹۳% مواجه بوده و این وضعیت نشان‌دهنده خشکسالی شدید است. عباس ارغوانی افزود که کاشان از ابتدای سال زراعی تنها ۱.۳ میلی‌متر بارش داشته، در حالی که میزان نرمال بارش ۱۹.۳ میلی‌متر بوده است. وی همچنین پیش‌بینی کرد که بارش‌های باقی‌مانده تا اواخر پاییز قادر به جبران کمبود آب و خشکسالی در این منطقه نخواهند بود و “تغییر اقلیم” را عامل اصلی این مشکلات آب و هوایی دانست.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان از مصوبه سند تعیین تکلیف حقابه‌های زاینده‌رود خبر داد و گفت که طبق این سند، ۱۵.۵% از حقابه‌ها برای تالاب گاوخونی و حدود ۱۳% برای پایداری جریان زاینده‌رود در نظر گرفته شده است. وی افزود که بر اساس این اجماع، حتی در شرایط خشکسالی و با ذخایر پایین سد زاینده‌رود، باید آب مورد نیاز تالاب گاوخونی از همین میزان تأمین شود. با این حال، وی از عدم تحقق رهاسازی ۱۰ میلیون مترمکعب آب برای تالاب گاوخونی در رهاسازی ماه آذر امسال انتقاد کرد.

در هفته‌ای که گذشت؛ رئیس‌جمهور وضعیت دریاچه ارومیه را به عنوان جدی‌ترین چالش استاندار جدید آذربایجان غربی، رضا رحمانی، مطرح کرد و از وی خواست تا توجه ویژه‌ای به این مسئله داشته باشد. در همین راستا، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از حضور کارشناسان ژاپنی در ایران برای کمک به احیای دریاچه ارومیه خبر داد.

همچنین؛ مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان البرز گفت: تمام دشت های این استان به علت تنش شدیدآبی ممنوعه اعلام شده و هرگونه حفاری چاه بدون در نظر گرفتن ضوابط قانونی در این محدوده ها مجاز نیست.

لازم به اشاره است؛ نتایج یک پژوهش که در رسانه‌های رسمی منتشر شده، نشان می‌دهد که ادامه شرایط فعلی می‌تواند تا ۷۵ سال آینده تراز آب دریای خزر را بین ۹ تا ۱۸ متر کاهش دهد. این کاهش سطح آب، فاجعه‌ای محیط زیستی خواهد بود که تاثیر منفی بر تالاب‌های ساحلی، به ویژه تالاب انزلی و خلیج گرگان خواهد داشت. بر اساس این تحقیق، در صورتی که تراز آب خزر ۹ متر کاهش یابد، ۲۴% و اگر کاهش ۱۸ متر باشد، ۳۴% از مساحت این دریاچه خشک خواهد شد.

بحران پسماند و آلاینده های محیط زیستی

رسانه رکنا گزارش داده که ضعف در برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های زیرساختی باعث چالش‌های جدی در مدیریت پسماند در ساری شده است. پروژه زباله‌سوز این شهر که ۱۳ سال پیش آغاز شد، هنوز به بهره‌برداری نرسیده است. تعطیلی مراکز دفن زباله و فشارهای مردمی باعث شده که زباله‌ها به استان‌های دیگر منتقل شوند. انتقال روزانه ۲۵۰۰ تن زباله از ساری به تهران نگرانی‌های محیط‌زیستی ایجاد کرده و مخالفت‌های قانونی را به دنبال داشته است. مسئولان محلی نیز از ناکارآمدی در مدیریت پسماند و نیاز به اجرای پروژه‌های زباله‌سوز و زیرساخت‌های مناسب خبر داده‌اند.

شهرداری اسلامشهر در گزارشی اعلام کرد که رهاسازی زباله در نهرها و کانال‌های آب به یکی از مشکلات جدی شهر تبدیل شده و این اقدام تهدیدی برای سلامت شهروندان است. به گفته شهرداری، این پدیده باعث تجمع زباله‌ها در جوی‌ها و کانال‌های زیرزمینی، ایجاد آلودگی‌های محیطی، و تجمع حیوانات موذی و حشرات می‌شود. همچنین شهرداری اسلامشهر اظهار داشت که روزانه ۱۳ تن زباله از نهرهای سطح شهر جمع‌آوری می‌شود.

همچنین؛ استاندار ایلام با ابراز نارضایتی از وضعیت شهر ایلام، گفت: انباشت زباله و مشکلات نظافتی موجب نارضایتی مردم شده است. وی تأکید کرد که شهردار و شورای شهر باید مسائل مربوط به پرداخت حقوق کارگران و خدمات شهری را حل کنند تا به پروژه‌های توسعه‌محور توجه بیشتری شود.

از سوی دیگر؛ رئیس اداره حفاظت محیط زیست بوانات اعلام کرد که یک مرغداری متخلف بیش از دو هزار لاشه مرغ تلف شده را به‌صورت غیرقانونی در محیط زیست این شهرستان رهاسازی کرده است. وی افزود که پس از کشف این تخلف و همکاری با دامپزشکی شهرستان، لاشه‌ها به‌طور اصولی امحا شد. پرونده قضائی در این خصوص تشکیل شده و موضوع تحت پیگیری قرار دارد. این اقدام غیر اصولی می‌تواند باعث شیوع بیماری‌های مشترک انسان و حیوان و تهدید حیات وحش شود.

افزون بر این؛ مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر از صدور حکم محکومیت برای فردی که گازوئیل را در محوطه حوضچه اسکله شهرستان عسلویه تخلیه کرده بود، خبر داد. وی افزود که فرد متخلف به تحمل ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شده است.

رسانه‌های داخلی با انتشار تصاویری از مشکل انباشت زباله و عدم بازیافت در گیلان، بر شدت این معضل محیط‌زیستی و نیاز به مدیریت یکپارچه و منسجم در استان تأکید کردند. بر اساس گزارش‌ها، مشکلات زیست‌محیطی در گیلان با وجود دفن‌گاه‌های غیررسمی و تولید روزانه ۲۰۰۰ تن زباله همچنان ادامه دارد و حل آن نیازمند رویکرد جامع در مدیریت پسماند است.

سید محمدرضا موالی‌زاده، استاندار خوزستان، در کارگروه هوای پاک و شورای حفاظت کیفی رودخانه کارون اعلام کرد که فاضلاب از ۲۴ نقطه به رودخانه کارون وارد می‌شود. وی تاکید کرد که این مسئله شوخی نیست و همه باید موضوع محیط زیست را جدی بگیرند.

بر اساس آنچه در رسانه‌های رسمی در گفتگو با پژوهشگران منتشر شده، دفن غیراصولی پسماندها در ایران به یک بحران زیست‌محیطی و بهداشتی تبدیل شده است. طبق گزارش معاون حقوق عامه دادستان کل کشور، در حال حاضر ۷۰ تا ۸۰ درصد پسماندها به شیوه دفن در زمین مدیریت می‌شوند، در حالی که میانگین جهانی این آمار نزدیک به ۵۰% است. این وضعیت، به‌ویژه در استان‌های صنعتی و پرجمعیت کشور، مشکلات بهداشتی و زیست‌محیطی قابل توجهی ایجاد کرده است.

سرپرست فرمانداری شهرستان طرقبه شاندیز خراسان رضوی اعلام کرد که کشتارگاه این منطقه به دلیل ایجاد آلودگی و مسائل زیست‌محیطی و بهداشتی در منطقه مسکونی تعطیل شد. همچنین رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان رباط کریم گفت که در دو هفته گذشته ۹ واحد تفکیک ضایعات غیرمجاز در نصیرشهر پلمب شده است و این اقدامات برای حفظ محیط زیست و تأمین سلامت عمومی شهروندان ادامه خواهد داشت. در همین راستا، در نوشهر نیز اهالی از تلف شدن ۲۵۰ راس گوسفند دامداران به دلیل تخریب دیواره حوضچه رسوب‌گیر و جاری شدن پساب معدن در مرزن آباد خبر دادند.

بحران فرونشست زمین در ایران

یکی از مسائلی که در اثر برداشت بی‌رویهٔ آب زیرزمینی رخ می‌دهد، فرونشست زمین است. امری که به گفته برخی از کارشناسان، عدم مدیریت آب های سطحی موجود توسط مسئولان متولی و نهایتا اقدام به برداشت بیش از حد از آبهای زیرزمینی، رشد به سزایی به آن می بخشد. نشست زمین باعث ایجاد شکاف‌های عمیق در سطح زمین، کج شدن لوله‌های چاه، خرابی ساختمان‌ها و نهایتا ایجاد تلفات جبران ناپذیر برای انسان ها و دیگر موجودات زنده می شود.

مدیرکل دفتر خاک وزارت جهادکشاورزی با اشاره به این که فرونشست زمین در کشور به یک معضل تبدیل شده گفت: ۷۸% فرونشست‌ها عامل انسانی دارد که مدیریت پیشگیری و کنترل این پدیده، نیازمند اجرای آمایش سرزمین است.

محمد جواد آخوندی در گفتگو با خبرنگار تسنیم در قم درباره علت فرونشست زمین در منطقه جعفرآباد قم توضیح داد که اصلی‌ترین عامل این مسئله، برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی است و معادن نقشی در این پدیده ندارند.

وی با اشاره به جلسه شورای معادن استان قم که با حضور استاندار برگزار شد، گفت که استفاده بیش از حد از آب‌های زیرزمینی عامل اصلی فرونشست در استان است، به ویژه در منطقه جعفرآباد. آخوندی تصریح کرد که معادن تنها حدود ۳ درصد از آب استان قم را مصرف می‌کنند و از این میزان، کمتر از یک درصد به مصرف معدن می‌رسد. وی تأکید کرد که معادن بیشتر در تولید مواد اولیه صنایع نقش دارند و تأثیری در آسیب به محیط زیست و فرونشست زمین ندارند.