خبرگزاری هرانا – فردین قرنی خواننده رپ زیر زمینی که کارهای خود را به زبانهای فارسی و کردی اجرا میکند و به تازگی از ایران خارج شده آهنگ “پای دار” خود را به غلامرضا خسروی سوادجانی و زانیار و لقمان مرادی زندانیان در شرف اعدام تقدیم می‌کند.

از آنرو که موسیقی رپ در ایران هنری ممنوعه به حساب می آید هنرمندان این عرصه بصورت مخفی و زیر زمینی به ارائه هنر خود میپردازند و غالبا بازداشت و به زندان می افتند. فردین نیز یکی از این هنر مندان به حساب می آید که پس از بازداشت و آزار و اذیت از سوی نهاد های امنیتی مجبور به ترک ایران شد.

در زیر خبرگزاری هرانا گفتگویی با این هنرمند انجام داده است که متن آن در پی می آید:

فردین رپ رو از چه زمانی شروع کردی؟

من رپ رو از سال ۸۶ شروع کردم و اواخر سال ۸۷ یک آلبوم با اعضای گروهمون جمع کردیم که یک کار حرفه‌ای محسوب می‌شد. اون زمان فقط فارسی کار می‌کردیم. اما بعد از مدتی و با توجه به نیاز اقلیت کرد در ایران به زبان مادری خودمون یعنی کردی هم کار کردیم.

درباره همکاریت با گروه ارتعاش می‌شه توضیح بدی؟

گروه ارتعاش یک گروه متشکل از همشهری‌های من یعنی تعدادی از بچه‌های مهاباد بود. ۶ نفر بودیم که این گروه رو تشکیل داده بودیم و با هم کار می‌کردیم که بعد از دو سال به دلیل مشکلاتی که حکومت برای ما ایجاد کرده بود این گروه از هم پاشید و از هم جدا شدیم.

در این گروه آهنگ‌هایی مثل این چاره نیست رو اجرا کردیم که در حمایت از جنبش سبز مردم ایران در سال ۸۸ بود. در تلویزیون کردستان عراق هم چند اجرای زنده درباره بمباران حلبچه و انفال داشتیم. به هر حال بعد از مشکلاتی که از سوی حکومت ایران برای ما به وجود اومد گروه منحل شد و بچه‌ها از هم جدا شدند. بعضی از اون بچه‌ها مجبور شدن از کشور خارج بشن و اونایی که در ایران موندند هم مجبور شدن رپ رو برای همیشه ترک کنند.

گویا با شر موزیک هم مدتی همکاری داشتی. می‌شه درباره این همکاری برای ما توضیح بدی و اینکه از چه زمانی این همکاری رو شروع کردی و آیا هنوز این همکاری ادامه داره؟

بله. من زمانی که ایران بودم با شاهین نجفی از طریق ایمیل در ارتباط بودم اما به دلایل امنیتی امکان همکاری مشترک نداشتم. اما بعد از مدتی اجرایی داشتم به نام پای دار در ارتباط با زندانیان سیاسی که در خطر اعدام شدن هستند. من می‌خواستم این کار دو زبانه باشه که مخاطب کار بیشتر بشه و همه گیر‌تر باشه. به خاطر موضوع این کار تصمیم گرفتم با بچه‌های شر موزیک همکاری کنم که همکاری خوبی هم شد. جا داره این رو هم بگم که این آهنگ رو به غلام رضا خسروی زندانی سیاسی که متاسفانه در شرف اعدام شدن هست تقدیم می‌کنم.

فردین بیشتر ترانه‌های تو به زبان کردی هستند. آیا مخاطبان خودت رو بیشتر کرد زبان‌ها تعریف می‌کنی؟

نه، درسته که بیشتر کارهای من به زبان کردی هستند اما من همیشه سعی کردم در کار‌هایم با خواننده‌های فارسی هم همکاری کنم تا مخاطبان غیر کرد هم داشته باشم. اما جدای از این من فارسی هم اجرا داشتم. من فرقی قائل نیستم که بگم مخاطبان من فقط کرد زبان‌ها هستند. من ایرانی هستم و سعی می‌کنم برای کل مردم ایران بخونم و مشکلات، درد‌ها و رنج‌های کل مردم ایران از هر نژادی که هستن چه کرد و چه غیر کرد رو بیان کنم و نه اینکه صرفا قشر خاصی و یا مردمی با زبان یا‌نژاد خاصی.

دغدغه تو به عنوان یک هنرمند معترض که در یک شهر مرزی به دنیا اومده و در اون محیط بزرگ شده با دغدغه‌های یک هنرمند معترض که مثلا در شهری مثل تهران بزرگ شده و در اون محیط زندگی کرده، چه تفاوت‌هایی داره؟ یعنی جدای اون دغدغه‌های مشترکی که با یک هنرمند معترض تهرانی یا اصفهانی ممکنه داشته باشی، چه دغدغه‌هایی داری که اون‌ها ممکنه نداشته باشند؟

سوال خیلی خوبیه. من در شهر کوچکی مثل مهاباد زندگی می‌کردم. رپر‌های شهر‌های بزرگی مثل تهران هم مشکلات خاص خودشون رو دارند اما ما خیلی محدود‌تر هستیم. چه از لحاظ امکانات و چه از لحاظ فرصت مطرح شدن و صدای ما خیلی سخت‌تر به گوش مردم می‌رسه نسبت به یک رپر تهرانی. حالا فکر کنید ما داریم سبکی رو کار می‌کنیم که از نظر حکومت مبتذل محسوب می‌شه و خصوصا اگر این رپ اعتراضی هم باشه که دیگه بد‌تر. از نظر حکومت ما در شمار فریب خوردگان و مزدوران خارجی و دشمنان انقلاب و نظام محسوب می‌شیم. اون وقت اگر در شهر کوچکی مثل مهاباد هم زندگی کنیم با توجه به محیط بسته تری که داره برخوردی هم که با ما می‌شه خیلی شدید تره نسبت به اون کسی که در تهران کار می‌کنه. در شهرستان زندگی کردن هم باعث می‌شه آدم بیشتر سانسور بشه و هم صداش سخت‌تر به گوش مردم برسه و هم مطرح شدن اون شخص سخت تره.

فردین همه این حرف‌هایی که گفتی درست اما ببین منظور من اینه که تو متعلق به قومیتی هستی به نام کرد با مذهبی که با مذهب رسمی حکومت ایران و با مذهب اکثریت مردم ایران تفاوت داره. به همین خاطر جدای همه اون ستم‌های مشترکی که از سوی حکومت به تمامی مردم ایران وارد می‌شه، به مردم کردستان ستم مضاعفی وارد می‌شه و مردم کردستان گرفتار تبعیض‌های حکومت ایران هستند. آیا مظلومیت مردم کردستان و تبعیض‌هایی که در حق این مردم اعمال می‌شه در کارهای تو بازتاب داشته؟

بله درسته. از نظر حکومت ایران صرف کرد بودن جرم محسوب می‌شه. به کرد‌ها در ایران واقعا ظلم می‌شه. می‌خوام همه کرد‌ها بدونن که یکی هست درون خودشون که کرد ایرانه و درد‌ها، رنج‌ها و مشکلات مردم کرد رو بیان می‌کنه. البته دوباره تاکید می‌کنم مقوله کاری من فقط کرد‌ها و مشکلات اون‌ها نیست و به مشکلات بقیه مردم ایران هم پرداختم.

فردین تو موسیقی اعتراضی اجرا می‌کنی اما آیا اعتراض تو فقط به سیستم حکومتی حاکم بر ایران یعنی جمهوری اسلامی هست یا علاوه بر این به خود جامعه ایرانی و کمبود‌های فرهنگی اون هم معترض هستی و به فرهنگ جامعه هم انتقاد داری؟

اعتراض من به سیستم نادرست حکومتی ایران هست که از همون ابتدا بر مبنای دروغ بنا شده و بر مبنای دروغ، قتل، جنایت و کشتار ادامه پیدا کرده اما خود این سیستم حکومتی هم نتیجه فرهنگ مردم ما بود که اون رو به وجود آورد و طبیعی هست که تا زمانی که این فرهنگ تغییر نکنه این حکومت هم تغییر نخواهد کرد. بنابراین من قطعا نسبت به جامعه ایران و فرهنگ مردم هم منتقد هستم.

اینکه بخوای به خود جامعه و فرهنگ مردم هم اعتراض داشته باشی شجاعت زیادی می‌خواد چون ممکنه جایی مجبور بشی سنت‌هایی رو به چالش بکشی که بخشی از مخاطبانت ممکنه به اون باور داشته باشند و به قول معروف باید تابوشکنی کنی، در اون صورت تعدادی از مخاطبان خودت رو از دست می‌دی، اگر روزی در این دوراهی قرار بگیری باز هم حرف خودت رو می‌زنی حتی اگه بدونی تعدادی از مخاطبان خودت رو از دست می‌دی؟

من اعتقادات خودم رو دارم و واقعا اون روز این کار رو خواهم کرد و حرف‌ها و باور‌های خودم رو بدون سانسور بیان می‌کنم. از هر چیزی که من رو آزار بده انتقاد می‌کنم و به کار خودم اعتقاد دارم.

آلبومی داری به اسم سرزمین سوخته. منظورت از سرزمین سوخته کجاست؟

کردستان مخصوصا کردستان عراق که دائم در حال جنگ بوده و مردم اون همیشه زندگی سختی داشتند و با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند و در درچه بعد منظورم ایرانه که اگه به شرایط فعلی اون نگاه کنیم سرزمین سوخته محسوب می‌شه. ما مردمی هستیم که فقط نفس می‌کشیم و زنده هستیم ولی از زندگی چیزی نفهمیدیم.

تو با تعدادی از خواننده‌های رپ در خارج از ایران هم همکاری داشتی. می‌شه درباره اون کارهات برای ما بگی و اینکه این کارهای مشترک حول چه موضوعاتی بود؟

بله، من با خواننده‌هایی از سوئد و فنلاند و کشورهای دیگه همکاری داشتم. موضوع این کار‌ها درباره زندگی روزمره مردم ایران و مشکلات اون‌ها، شرایطی که هم سن و سالهای من در داخل ایران در اون زندگی می‌کنند و وضعیت اسفناکی که جوانان ایرانی دارند. موضوع همه این کار‌ها اعتراضه. اعتراض به مشکلاتی که هست و نباید باشه.

خواننده‌های رپ در ایران عموما با چه مشکلاتی مواجه هستند؟

اول از همه اون‌ها سبکی رو دارن کار می‌کنند که از نظر حکومت جرم محسوب می‌شه و غیرمجاز هست و در نتیجه باید زیرزمینی کار کنند. مشکلات استدیو برای رکورد، پخش کارهاشون، مشکلات مالی و از همه بد‌تر دردسر‌هایی که از طرف حکومت برای اون‌ها به وجود می‌اد.

چی شد که ایران رو ترک کردی؟ آیا امکان ادامه فعالیت در داخل برات نبود؟

به خاطر مشکلاتی که حکومت برای من به وجود آورد. زندگی من واقعا کارهای منه، اجراهای منه، وقتی که اجازه نمی‌دادند داخل ایران فعالیت کنم دیگه واقعا نمی‌تونستم ایران بمونم. وقتی که اطلاعات من رو تهدید می‌کرد که باید لال بشم، وقتی که آزادانه نمی‌تونستم عقاید خودم رو ابراز کنم، به ناچار مجبور شدم از ایران خارج بشم. حتی جوری شده بود که باید دزدکی می‌رفتم استدیو و اجراهایی که داشتم رو هم از ترس حکومت نمی‌تونستم منتشر کنم.

فردین از بین رپر‌های ایرانی آیا کسی هست که از اون تاثیر گرفته باشی؟

تاثیر خاصی که نه اما علاقه زیادی به بهرام دارم.

برنامه‌ات برای آینده چیه؟

فقط می‌خوام در جایی باشم که امنیت داشته باشم و مثل زمانی که ایران بودم به خاطر بیان عقایدم تهدید نشم و بدون ترس و آزادانه کارهای خودم رو منتشر کنم و صدای اعتراض مردم کشورم باشم.