خبرگزاری هرانا – از ابتدای فروردین‌ماه تا اواسط آذرماه سال جاری، دست‌کم ۶۶ سوختبر در تصادفات جاده‌ای جان خود را از دست داده‌اند، آماری که بخش عمده آن مربوط به جاده‌های جنوب استان سیستان‌ و بلوچستان است.

به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از روزنامه هم‌میهن، امسال نیز همچون سال‌های گذشته، جاده‌های جنوب شرقی ایران شاهد مرگ ده‌ها سوختبر بر اثر تصادفات بود.

در این بازه زمانی، تنها نام و خبر مرگ ۶۲ سوختبر در جاده‌های جنوب سیستان‌ و بلوچستان ثبت شده که ۹ نفر از آنان نوجوان بوده‌اند. این آمار، سوختبرانی را که در مسیرهای جنوب استان کرمان، میناب، هرمزگان و بندرعباس تردد دارند دربرنمی‌گیرد و با احتساب این موارد، شمار جان‌باختگان به دست‌کم ۶۶ نفر می‌رسد.

این گزارش با اشاره به تصادفات متعدد خودروهای حامل سوخت، به نمونه‌هایی از سوانح مرگبار در مسیرهای مرزی و جاده‌های منتهی به مرز ریمدان در شهرستان دشتیاری پرداخته و از کشته‌شدن چندین سوختبر در برخورد خودروهای حامل سوخت خبر داده است. در یکی از این حوادث، برخورد دو خودروی حامل سوخت منجر به مرگ چند نفر از سرنشینان شد.

بسیاری از سوختبران جان‌باخته، ساکنان روستاهای مرزی جنوب سیستان‌ و بلوچستان بوده‌اند؛ مناطقی که به گفته معتمدان محلی، به‌دلیل خشکسالی، از بین رفتن کشاورزی، نبود آب آشامیدنی پایدار و فقدان فرصت‌های شغلی، بخش قابل‌توجهی از نوجوانان و جوانان به سوختبری روی آورده‌اند. در برخی روستاها، نوجوانان از سنین ۱۲ تا ۱۴ سالگی وارد چرخه سوختبری می‌شوند.

روزنامه هم‌میهن همچنین به بازماندگی گسترده از تحصیل در استان سیستان‌ و بلوچستان اشاره کرده و آن را یکی از عوامل موثر در گسترش سوختبری عنوان کرده است.

مواردی همچون اختلاف شدید قیمت سوخت میان ایران و پاکستان و کاهش ارزش پول ملی، از عوامل اصلی گرایش به سوختبری ارزیابی شده‌اند. به گفته فعالان اجتماعی، درآمد حاصل از سوختبری، با وجود خطر بالای مرگ، برای برخی خانواده‌های محروم در مقایسه با مشاغل رسمی، قابل‌ توجه تلقی می‌شود.

این گزارش همچنین به خطرات ناشی از تردد خودروهای حامل سوخت برای شهروندان عادی اشاره کرده و از وقوع تصادفاتی خبر داده است که در آن‌ها، علاوه بر سوختبران، سرنشینان خودروهای دیگر نیز جان خود را از دست داده‌اند.

تداوم مرگ‌ومیر سوختبران، حضور کودکان و نوجوانان در این فعالیت پرخطر و نبود راهکارهای پایدار اقتصادی و آموزشی، بیانگر عمق بحران معیشتی و اجتماعی در مناطق مرزی جنوب سیستان‌ و بلوچستان است.

گزارش‌های پیشین خبرگزاری هرانا نشان می‌دهد که در عمده موارد، تعقیب‌ و گریز خودروهای حامل سوخت و تیراندازی در جریان برخورد نیروهای نظامی با سوختبران، از عوامل موثر در بروز سوانح مرگبار در این مسیرها بوده است.

سوختبران از جمله شهروندانی هستند که در پی فقر و نبود فرصت های شغلی، ناگزیر به حمل سوخت با خودروی شخصی در مناطق مرزی به‌ ویژه استان سیستان و بلوچستان می‌شوند. بر اساس آماربرداری سالانه مرکز آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، طی پنج سال گذشته، شمار سوختبرانی که بر اثر شلیک‌های بدون ضابطه نیروهای انتظامی جان خود را از دست داده‌اند، از ۵ نفر به ۴۳ نفر افزایش یافته است. بسیاری از این تیراندازی‌ها بدون اخطار قبلی رخ داده و در برخی موارد، منجر به واژگونی خودروها و آتش‌سوزی مرگبار شده است.