خانه  > slide, سایر گروهها  >  صدها کشته و زخمی؛ نگاهی به یک هفته حملات اسرائیل به ایران

صدها کشته و زخمی؛ نگاهی به یک هفته حملات اسرائیل به ایران

خبرگزاری هرانا – امروز در هفتمین روز از درگیری نظامی میان ایران و اسرائیل، حملات هوایی به زیرساخت‌های نظامی و غیرنظامی در نقاط مختلف ایران ادامه یافت. در جریان حملات امروز دست‌کم دو تن کشته شدند. با احتساب آمار روز جاری، شمار کل جان‌باختگان و مجروحان از بامداد جمعه ۲۳ خرداد تاکنون به ۲۶۹۴ تن رسیده است.این آمار شامل ۶۵۷ کشته و ۲۰۳۷ مجروح است.

طی یک هفته گذشته، حملات اسرائیل به ۲۱ استان کشور گسترش یافته و زندگی روزمره میلیون ها ایرانی را با اختلال جدی مواجه کرده است. از نظام بانکی و حمل‌ونقل تا ارتباطات و خدمات درمانی دچار اختلال هستند. شهروندان با کمبود کالا، صف، جیره‌بندی و اضطراب عمومی مواجه‌اند. در این میان، مهاجران افغان، بیماران، سالمندان و حتی حیوانات خانگی از آسیب‌های بحران در امان نمانده‌اند. همزمان، بازداشت‌های امنیتی، اختلال گسترده و قطعی اینترنت، حملات سایبری و نبود اطلاع‌رسانی شفاف، بر فضای بی‌اعتمادی و نگرانی افزوده است.

ابعاد جغرافیایی و سیر رویدادها

در روز نخست حملات، شماری از زیرساخت‌ها و تأسیسات در استان‌های تهران، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، اصفهان، ایلام، کرمانشاه، مرکزی، همدان، فارس، خوزستان و کردستان مورد هدف قرار گرفتند.

این حملات در روز دوم، استان های لرستان، کرمانشاه، آذربایجان شرقی، البرز، زنجان، همدان، تهران، بوشهر، قزوین، فارس، خوزستان، گیلان، هرمزگان، اصفهان و آذربایجان غربی را در بر گرفت.

در سومین روز، اسرائیل به استان‌های تهران، البرز، اصفهان، کرمانشاه، فارس، البرز و خراسان رضوی حمله کرد.

در ادامه حملات نظامی اسرائیل به خاک ایران برای چهارمین روز متوالی، تعدادی از زیرساخت‌های انرژی، تأسیسات نظامی و اماکن مسکونی در استان های ایلام، کرمانشاه، تهران، قم، همدان، خوزستان، زنجان، البرز، مرکزی، آذربایجان شرقی، کردستان و فارس هدف قرار گرفتند. 

در پنجمین روز از حملات، استان‌های تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی، البرز، مرکزی، قزوین، خوزستان، هرمزگان، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، کردستان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، همدان، بوشهر و کرمان شاهد تداوم حملات ارتش اسرائیل بودند. در این روز سخنگوی جمعیت هلال احمر بدون اشاره به اسامی استان هایی که مورد حمله قرار گرفتند، گفت: “از ابتدای حملات اسرائیل تاکنون ۲۱ استان درگیر شده اند.” 

امروز پنجشنبه ۲۹ خردادماه، درگیری نظامی ایران و اسرائیل به هفتمین روز خود رسید، در این روز زیرساخت‌ها و تأسیسات در استان های مرکزی، اصفهان، تهران، فارس، البرز، کرمانشاه، کرمان و لرستان مورد حمله ارتش اسرائیل قرار گرفتند.

تجهیزات نظامی و گستردگی حملات

طی سه روز نخست درگیری‌ها، ارتش اسرائیل اعلام کرد که فقط در سه روز نخست بیش از ۷۲۰ حمله هوایی انجام داده و در مجموع بیش از ۶۰ نقطه را مورد هدف قرار داده است. این کشور در روز پنجم حملات مدعی شد طی سه موج جدید حمله، به دست کم ۴۰ هدف حمله کرده است.

در تحقیقات گروههای حقوق بشری موضوع تناسب در قوانین جنگ اهمیت ویژه ای دارد، این تناسب در ابعاد مختلف از جمله تناسب اهداف و سلاح ها نیز مهم است. بر اساس اطلاعات گردآوری شده از منابع معتبر، ارتش اسرائیل در حمله خود از سلاحهای زیر بهره برده است:

۱. Harop  (هاروپ) – پهپاد انتحاری : پهپاد انتحاری ساخت صنایع هوافضای اسرائیل  (IAI) است که قادر است تا مدت طولانی در آسمان باقی بماند و با شناسایی اهدافی چون رادارها یا سامانه‌های پدافندی، خود را به آن‌ها بکوبد. در این عملیات برای کور کردن سامانه‌های راداری ایران به‌کار رفته است.
۲. Harpy  (هارپی) – پهپاد ضد رادار: نوع قدیمی‌تری از پهپادهای ضد رادار است که به‌طور خودکار به‌دنبال سیگنال‌های راداری می‌گردد و به‌محض شناسایی، به آن حمله می‌کند. از این پهپاد برای انهدام رادارهای مستقر در سامانه‌های موشکی ایران استفاده شد.
۳. F-35I Adir  (آدیر) – جنگنده پنهان‌کار چندمنظوره: نسخه سفارشی اسرائیلی از جنگنده نسل پنجمی F-35 آمریکا که با سامانه‌های بومی الکترونیکی تجهیز شده است. به‌دلیل قابلیت پنهانکاری، رهبری موج اول حملات را برعهده داشت و اهدافی چون مراکز فرماندهی، سامانه‌های پدافند و تاسیسات هسته‌ای را هدف قرار داد.
۴. F-15I Ra’am  (رعام) – جنگنده تهاجمی دوربرد: جنگنده‌ای دو موتوره با قابلیت حمل مقادیر زیاد تسلیحات سنگین که عمدتاً برای حمل بمب‌های سنگرشکن مانند GBU-28 به‌کار رفت. این جنگنده در حمله به تاسیسات زیرزمینی ایران از جمله نطنز نقش کلیدی داشت.
۵. F-16I Sufa  (سوفا) – جنگنده چندمنظوره: نسخه ارتقاء یافته F-16D آمریکایی است که قابلیت پرواز برد بلند و حمل تسلیحات هوشمند متعددی دارد. در این عملیات با حمل بمب‌هایی چون SPICE و JDAM به اهدافی مانند پایگاه‌های نظامی، سکوی موشکی و زیرساخت‌های ارتباطی حمله کرد.
۶. Delilah  (دلیلا) – موشک کروز هواپایه: موشک دوربردی است که می‌تواند در منطقه هدف پرواز کند و منتظر شناسایی دقیق هدف باقی بماند. این قابلیت باعث می‌شود برای هدف قرار دادن تجهیزات متحرک یا پنهان‌شده مانند سامانه‌های رادار یا خودروهای فرماندهی مؤثر باشد.
۷. Rampage  (رمپیج) – موشک هواسطح مافوق صوت: موشکی دقیق و سریع ساخت شرکت Elbit Systems اسرائیل است که برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های استراتژیک مانند پناهگاه‌ها، کارخانه‌های موشک‌سازی و انبارهای مهمات به‌کار می‌رود. سرعت زیاد آن موجب دشوار شدن رهگیری توسط پدافند می‌شود.
۸. Blue Sparrow  (بلو اسپارو) – موشک بالستیک پرتاب‌شونده از هوا: در اصل یک موشک آزمایشی برای شبیه‌سازی تهدیدات بالستیکی بوده، اما شواهد میدانی نشان می‌دهد اسرائیل از آن به‌صورت عملیاتی برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های استراتژیک استفاده کرده است.
۹. LORA  (لورا) – موشک بالستیک کوتاه‌برد: موشکی زمین‌پایه با برد ۴۰۰ کیلومتر که برای هدف قرار دادن اهداف ثابت با دقت بالا  (کمتر از ۱۰ متر) طراحی شده است. در آغاز عملیات، اسرائیل از این موشک برای انهدام زیرساخت‌های کلیدی در غرب ایران استفاده کرد.
۱۰. SPICE-1000/2000 – بمب هدایت‌شونده گلاید: کیت‌های هدایت هوشمند هستند که بمب‌های سقوط ‌آزاد را به بمب‌های دقیق هدایت‌شونده با قابلیت قفل روی تصویر هدف تبدیل می‌کنند. در حمله به تاسیسات حساس ایران از این بمب‌ها استفاده گسترده شد.
۱۱. JDAM – بمب هدایت‌شونده با GPS:کیت‌های ساخت آمریکا هستند که به بمب‌های معمولی امکان هدایت دقیق با GPS را می‌دهند. اسرائیل از انواع مختلف این بمب‌ها برای حمله به اهداف ثابت استفاده کرده است.
۱۲. GBU-39 SDB – بمب کوچک هدایت‌شونده: بمب‌هایی کوچک با دقت بالا هستند که به‌واسطه اندازه کوچکشان قابلیت حمل همزمان چندین عدد در یک جنگنده را دارند. برای حمله به اهدافی با احتمال تلفات جانبی بالا مناسب‌اند.
۱۳. GBU-28 – بمب سنگرشکن: بمب ۵۰۰۰ پوندی با قابلیت نفوذ تا چندین متر در بتن مسلح و خاک که برای هدف قرار دادن پناهگاه‌های زیرزمینی به‌کار می‌رود. در حمله به نطنز از این بمب‌ها استفاده شده است.
۱۴. Spike ATGM (اسپایک) – موشک ضد زره هدایت‌شونده: یک موشک ضد تانک پیشرفته ساخت شرکت Rafael اسرائیل است که قابلیت شلیک و فراموشی (fire-and-forget) دارد. این موشک با استفاده از هدایت تصویری و حرارتی، قادر است اهداف زرهی، خودروهای نظامی و حتی استحکامات سبک را با دقت بالا هدف قرار دهد. در این عملیات از مدل‌های دوربرد آن برای نابودی خودروها و ساختمان ها استفاده شده است.

آخرین آمار از تلفات و خسارات انسانی تا این لحظه

از زمان شروع حملات اسرائیل به ایران صدها شهروند نظامی یا غیرنظامی کشته یا زخمی شدند. نظامی یا غیرنظامی بودن شمار قابل‌توجهی از قربانیان انسانی مورد اشاره در این گزارش، همچنان در دست بررسی است.

سخنگوی وزارت بهداشت اعلام کرد که از آغاز درگیری‌های نظامی میان ایران و اسرائیل بیش از ۲۵۰۰ نفر از مجروحان در بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی پذیرش شده‌اند. به گفته حسین کرمانپور، از این تعداد، حدود ۱۶۰۰ نفر به صورت سرپایی درمان و نزدیک به ۵۰۰ نفر کماکان در مراکز درمانی بستری هستند. همچنین، طبق آمار اعلام‌شده، تاکنون ۳۸۰ عمل جراحی تخصصی بر روی مجروحان انجام شده است.

این مقام مسئول در خصوص تعداد کشته شدگان و نظامی بودن یا غیرنظامی بودن آنان اظهار نظری نکرد.

آمار خبرگزاری هرانا که متکی به شبکه داوطلبان و سایر گروههای غیردولتی است، با اندکی تفاوت با توجه به آخرین بروزرسانی های حاصل دریافت اسناد جدید مربوط به تلفات روزهای گذشته و همینطور در نظر گرفتن دو کشته شده نظامی امروز در شهر ابهر استان زنجان به شرح زیر است:

♦️غیرنظامیان:

کشته‌شده: ۲۶۳
مجروح: ۳۳۵

♦️نظامیان:

کشته‌شده: ۱۶۴
مجروح: ۱۲۶

♦️نامشخص:

کشته‌شده: ۲۳۰
مجروح: ۱۵۷۶

🔸کل کشته‌شدگان: ۶۵۷

🔸کل مجروحان: ۲۰۳۷

♦️مجموع تلفات انسانی: ۲۶۹۴ نفر

در جریان یک هفته حملات نظامی ارتش اسرائیل به مناطق مختلف ایران، کودکان به عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه، صدمات گسترده‌ای را متحمل شده‌اند. منابع محلی و گزارش‌های بیمارستانی نشان می‌دهند تعدادی از کودکان بر اثر بمباران مناطق مسکونی، تشنج ناشی از ترس، یا جراحات ناشی از ریزش آوار جان خود را از دست داده‌اند. برخی از کودکان در پی اضطراب شدید ناشی از صدای مکرر انفجارها دچار حملات عصبی شده و به دلیل نبود رسیدگی فوری پزشکی، جان باخته‌اند.
روز نخست از حملات، شبکه خبر صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که در پی حملات اسرائیل، ده ها تن در تهران از جمله ۳۵ زن و کودک دچار مصدومیت شده اند.
روز دوشنبه ۲۶ خرداد، سخنگوی دولت گفت که در چهار روز نخست حملات ارتش اسرائیل، ۱۵۳ زن و کودک مجروح شده و ۵۸ تن نیز کشته شدند. به گفته وی در میان کشته شدگان، یک مادر باردار به همراه جنین هفت ماهه خود جانش را از دست داده است.

برخی روزنامه‌های دولتی با اشاره به فشار روانی ناشی از جنگ بر کودکان، به مواردی از مرگ نوزادان و کودکان بر اثر تشنج و جراحات شدید در مراکز درمانی اشاره کرده‌اند. بر اساس این گزارش‌ها، نوزادانی که به بیمارستان‌ها منتقل شده‌اند، فاقد علائم حیاتی بوده‌اند و برخی نیز پس از چند روز به دلیل شدت جراحات جان خود را از دست داده‌اند. با این حال، در این گزارش‌ها به آمار دقیق درباره شمار کشته‌شدگان و مجروحان کودک در یک هفته اخیر اشاره‌ای نشده است.

در شرایطی که بسیاری از مناطق با کمبود دارو، قطعی برق و فشار مضاعف کادر درمان روبه‌رو هستند، کودکان از حداقل حمایت‌های درمانی و روانی نیز محروم مانده‌اند. تعطیلی مدارس، ازدست‌رفتن والدین یا اعضای خانواده و نداشتن پناهگاه امن، وضعیت روانی بسیاری از کودکان را بحرانی کرده است.

امروز همچنین تصاویر و ویدیوهایی در شبکه های اجتماعی منتشر شد که حاکی از تخلیه «شیرخوارگاه آمنه» توسط پرسنل بهزیستی و انتقال نوزادان و کودکان به مکانی دیگر است. این اقدام در روز ۲۶ خردادماه به دنبال هشدار ارتش اسرائیل برای تخلیه منطقۀ ۳ تهران صورت گرفته است.

این وقایع، بار دیگر لزوم توجه فوری جامعه جهانی به ابعاد انسانی درگیری‌ها و محافظت از کودکان در شرایط جنگی را یادآور می‌شود.

جدول زیر هویت احراز شده تعدادی از کودکان زخمی شده یا جان باخته در حملات روزهای اخیر است. کماکان اطلاعات و هویت های بیشتری از کودکان آسیب دیده در دست بررسی است.

استان شهر تاریخ کشته مجروح سن هویت محلات و اماکن
۱ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۱۲ ساله امیرعلی امینی خیابان محلاتی
۲ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۱۶ ساله پرهام عباسی محله ستارخان
۳ نامشخص نامشخص نامشخص (بازه زمانی ۲۳ تا ۲۴ خردادماه) ۱ ۲ ساله
۴ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۱۰ ساله محیا (مهیا) نیکزاد
۵ تهران تهران نامشخص (بازه زمانی ۲۳ تا ۲۴ خردادماه) ۱ هیدا زینلی
۶ تهران تهران نامشخص (بازه زمانی ۲۳ تا ۲۴ خردادماه) ۱ آیما زینلی
۷ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۹ ساله باران اشراقی
۸ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۵ ساله فاطمه ذاکریان
۹ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۷ ماهه زهرا ذاکریان
۱۰ تهران تهران نامشخص (بازه زمانی ۲۳ تا ۲۴ خردادماه) ۱ ۱۱ ساله سهیل کطولی
۱۱ تهران تهران روز شنبه ۲۴ خرداد ۱ ۱۷ ساله سید حمیدرضا صدیقی صابر محله ستارخان
۱۲ نامشخص نامشخص نامشخص (بازه زمانی ۲۳ تا ۲۶ خردادماه) ۱ ۳ ساله
۱۳ تهران تهران نامشخص (بازه زمانی ۲۳ تا ۲۶ خردادماه) ۱ ۸ ساله تارا حاجی میری خیابان پاتریس لومومبا
۱۴ اصفهان نجف آباد روز شه شنبه ۲۷ خردادماه ۱ ۱۳ ساله
۱۵ اصفهان نجف آباد روز شه شنبه ۲۷ خردادماه ۱ ۱۰ ساله
۱۶ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۱۲ ساله مطهره نیازمند شهرک مسکونی چمران
۱۷ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۱۱ ساله محدثه اقدسی شهرک مسکونی چمران
۱۸ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۹ ساله محمدرضا اقدسی شهرک مسکونی چمران
۱۹ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۱۳ ساله مرسانا بهرامی شهرک مسکونی چمران
۲۰ نامشخص نامشخص روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۸ ساله محمد حسین خاکی شهرک مسکونی چمران
۲۱ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۱۰ ساله فاطمه نیازند شهرک مسکونی چمران
۲۲ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۱۲ ساله علیرضا نیازمند شهرک مسکونی چمران
۲۳ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۹ ساله زهرا بهمن آبادی شهرک مسکونی چمران
۲۴ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۵ ساله هانیه بهمن آبادی شهرک مسکونی چمران
۲۵ تهران تهران روز جمعه ۲۳ خرداد ۱ ۲ ساله محمدعلی بهمن آبادی شهرک مسکونی چمران

سایه جنگ بر زندگی روزمره؛ از خدمات فروپاشیده تا درماندگی مردم
با ورود ناآرامی ها به هفتمین روز خود، ابعاد غیرنظامی حملات نظامی اسرائیل به ایران بیش از پیش نمایان شده است. اکنون، نه‌فقط مناطق هدف‌ گرفته‌ شده، بلکه بخش‌های گسترده‌ای از کشور با تبعات زنجیره‌ای این بحران مواجه‌اند؛ از کمبودهای اساسی و اختلال در خدمات شهری گرفته تا رهاشدگی گروه‌های آسیب‌پذیر. گزارش‌های میدانی و روایت‌های شهروندان که به دست هرانا رسیده، تصویری نگران‌ کننده از گسترش فاجعه انسانی و ناتوانی ساختارهای حمایتی در پاسخ‌گویی مؤثر ارائه می‌دهد.
بحران مالی در سایه جنگ؛ بانک‌ها ناتوان از پاسخ‌گویی
با گسترش درگیری‌ها، اختلال در عملکرد بانک‌ها و کمبود نقدینگی به یکی از چالش‌های جدی شهروندان تبدیل شده است. در بسیاری از شعب بانکی، سقف برداشت نقدی به یک میلیون تومان محدود شده است، رقمی که پاسخ‌گوی هزینه‌های ابتدایی خانواده‌ها نیست. بسیاری از خودپردازها نیز خالی‌اند و نبود امکان خرید اینترنتی، تأمین مایحتاج اولیه را برای شهروندان دشوار کرده است. هم‌زمان، حمله سایبری به سامانه‌های بانکی، به‌ویژه در بانک‌های سپه و پاسارگاد، موجب انسداد مالی و سردرگمی گسترده شده است.
بسیاری از شهروندان برای تهیه مایحتاج اولیه خود یا حتی پرداخت هزینه های مربوط به خروج از شهر در سایه عدم فعالیت خودپردازها به پول نقد نیاز دارند، نبود این دسترسی موجب مشکلات عدیده ای شده است.
حمل‌ونقل ازکارافتاده؛ افزایش سرسام‌آور هزینه‌های سفر
حمل‌ونقل عمومی در بسیاری از مناطق درگیر، تقریباً از کار افتاده است. کاهش تردد بین‌شهری، کمبود وسایل نقلیه و افزایش چندبرابری کرایه‌ها، جابه‌جایی را برای بسیاری غیرممکن کرده است. به‌گفته یک شهروند تهرانی، هزینه سفر سه‌نفره به گیلان تا هشت میلیون تومان رسیده است؛ رقمی فراتر از توان مالی اغلب خانواده‌ها.
بی‌پناه در بحران؛ انزوای سالمندان، بیماران و معلولان
در شرایط جنگی، سالمندان، بیماران و افراد دارای معلولیت در انزوا رها شده‌اند. پیام‌های متعدد حاکی از آن است که بسیاری از این افراد بدون مراقبت، در خانه‌های خود تنها مانده‌اند. خدمات درمانی نیز با کمبود داروهای حیاتی و اختلال در روند درمان بیماری‌های مزمن مواجه شده‌اند؛ روندی که جان هزاران نفر را به خطر انداخته است.
فشار مضاعف معیشتی؛ صف، جیره‌بندی و افزایش قیمت
در پی اختلال زنجیره تأمین، مغازه‌ها با قفسه‌های خالی، تعطیلی یا جیره‌بندی کالاهای ضروری روبه‌رو هستند. گزارش‌هایی از جیره‌بندی اقلامی مانند نوار بهداشتی، کمبود نان و درگیری‌های خیابانی بر سر مواد غذایی منتشر شده است. هم‌زمان، قیمت اقلام ضروری در کمتر از یک هفته به‌طور میانگین دو برابر شده است.
کار اجباری زیر آتش؛ نبود حمایت برای نیروی کار
با وجود هشدارهای امنیتی و حتی دستور تخلیه، فعالیت برخی کارگاه‌ها و کارخانه‌ها در مناطق پرخطر ادامه دارد. کارگران، بدون حمایت قانونی و در معرض تهدید مستقیم حملات، ناگزیر به ادامه کار شده‌اند. روایت‌های میدانی نشان می‌دهد شیفت‌های اجباری حتی در ساعات اولیه بمباران نیز لغو نشده‌اند.
مهاجران افغان؛ در حاشیه خطر و بی‌دفاع
مهاجران افغانستانی ساکن ایران در شرایطی سخت‌تر از دیگر اقشار زندگی می‌کنند. علاوه بر خطر مستقیم جنگ، برخی از آن‌ها با اتهاماتی همچون جاسوسی یا منع دسترسی به پناهگاه‌ها و کمک‌های اولیه مواجه شده‌اند. این وضعیت، آنان را در معرض دوگانه‌ای از تبعیض و بی‌پناهی قرار داده است.
رهاشده در ویرانی؛ حیوانات خانگی، قربانیان خاموش
نبود زیرساخت حمایتی، نگهداری از حیوانات خانگی را در شرایط بحرانی دشوار کرده است. بسیاری از شهروندان ناچار به رها کردن حیوانات خود شده‌اند یا به دلیل نداشتن امکان جابه‌جایی، در مناطق ناامن باقی مانده‌اند. این وضعیت بار عاطفی و عملی مضاعفی بر صاحبان حیوانات تحمیل کرده است.
سربازان وظیفه؛ نیروهای بی‌صدا در خط مقدم بحران
سربازان وظیفه، در حالی که عمدتاً مسئولیت عملیاتی ندارند، در شرایط جنگی به‌صورت اجباری در مراکز پرخطر نگه داشته شده‌اند. گزارش‌ها حاکی از کاهش تعداد نیروهای کادری در برخی اماکن نظامی و افزایش شیفت‌های اجباری سربازان است. برخی سربازان در حملات اخیر کشته شده‌اند، اما رسانه‌های رسمی از ذکر نام یا وضعیت آنان خودداری کرده‌اند.
قطع ارتباط با جهان؛ انزوای ارتباطی و اضطراب خانواده‌ها
قطعی اینترنت و محدودیت های ارتباطی، به‌ویژه در مناطق مرکزی، ارتباط خانواده‌ها با عزیزان‌شان در خارج از کشور را به‌طور کامل مختل کرده است. خانواده‌هایی که اعضای آن‌ها در اروپا، کانادا یا کشورهای همسایه زندگی می‌کنند، در بی‌خبری و نگرانی مطلق به‌سر می‌برند.
خلأ اطلاع‌رسانی رسمی؛ سکوت در برابر آلودگی و خطر
رسانه‌های دولتی همچنان تمرکز خود را بر بازتاب فعالیت‌های نظامی و تبلیغاتی گذاشته‌اند، بدون ارائه دستورالعمل‌های ایمنی یا راهنمایی‌های لازم برای شهروندان. درحالی‌که نگرانی جهانی درباره احتمال آلودگی هسته‌ای در جریان است، شهروندان مناطق نزدیک به تأسیسات حساس بدون هیچ‌گونه آموزش یا اطلاعات رسمی رها شده‌اند و تنها منبع اطلاعات‌شان شبکه‌های اجتماعی یا تماس‌های پراسترس است.

در دو روز نخست حملات اسرائیل به نقاط مختلف ایران، مراکز غیرنظامی، صنعتی و درمانی متعددی هدف قرار گرفتند. در تهران، یکی از پرتابه‌ها به بخش بیرونی بیمارستان کودکان حکیم اصابت کرد که به گفته معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی، تلفاتی نداشت. در ایلام، ساختمان آتش‌نشانی موسیان و در بروجرد، کارخانه خودروسازی «فردا موتورز» هدف قرار گرفتند؛ حمله به این کارخانه با آتش‌سوزی گسترده و تلفات انسانی همراه بود. در قزوین، حمله‌ای به شهرک صنعتی البرز و در تبریز، منطقه‌ای در حوالی پتروشیمی بمباران شد. مناطق اشترینان لرستان و بخش‌هایی از کرمانشاه نیز شاهد انفجار بودند.

در بوشهر، پالایشگاه فجر جم که گاز حوزه پارس جنوبی را تصفیه می‌کرد، هدف پهپاد اسرائیلی قرار گرفت؛ این نخستین حمله به زیرساخت‌های انرژی ایران در این درگیری بود. همزمان فعالیت‌های پدافندی و نظامی در شهرهای تبریز، ملارد، جنوب و مرکز تهران، پاستور، چالدران، اهواز، ارومیه، بوکان، بندرعباس، نقده، شاهرود، اصفهان، مراغه، اورامانات، جوانرود، مشهد، روانسر و شهرری (فداییان اسلام) گزارش شد.

تداوم حملات ارتش اسرائیل به مناطق غیرنظامی ایران در سومین روز کماکان ادامه داشت. روز یکشنبه ۲۵ خرداد، برخی از زیرساخت های غیرنظامی در شهرهایی چون تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، کرمانشاه، کردان، گرمدره، بهارستان، باقرشهر و کهریزک آسیب دید. از جمله اهداف آسیب‌دیده در این روز می‌توان به انبارهای نفت شهران، غرب و جنوب تهران، کارخانه مپنا، صاایران، شرکت کایکو کرمانشاه، فرودگاه مشهد، خوابگاه دانشجویی میدان کشاورز و ساختمان‌هایی در حوزه انرژی و یکی از ساختمان های وزارت خارجه اشاره کرد.

در تهران، بیشترین خسارات و درگیری‌های پدافندی در محله‌هایی چون نیاوران، تهرانپارس، میرداماد، پاستور، اکباتان، سعادت‌آباد، فرمانیه، شهران و ده‌ها منطقه دیگر گزارش شد.

روز دوشنبه ۲۶ خرداد، جنگ میان ایران و اسرائیل وارد چهارمین روز متوالی خود شد. در این روز حملات اسرائیل مطابق روزهای قبل به برخی از زیر ساخت‌های غیر نظامی آسیب‌هایی وارد کرد. روز دوشنبه شهرهای بوشهر، قشم، بندرعباس، دهلران، نطنز، تهران، سنندج، تبریز، کرمانشاه، اهواز، بندرانزلی، بستان آباد، مرند، ملایر، شاهد درگیری پدافند هوایی با پرتابه های متخصام بودند. تهران بیشترین حملات را در بین استان های درگیر تجربه کرد. عمده مناطقی که در تهران و حومه مورد اصابت قرار گرفتند عبارت بودند از؛ روستای خلازیر، شهرک غرب، محله بیدگنه، شهرک واوان، شهرک باقری، دهکده المپیک، اطراف فرودگاه مهرآباد، اطراف میدان آزادی، تهرانپارس و ساختمان صدا و سیما در تهران.

در روز پنجم حملات اسرائیل به ایران، مناطق غیرنظامی و زیرساختی در شهرهای تهران، کاشان، تبریز، نظرآباد، زرندیه، خمین، قزوین، نجف‌آباد، اردستان، شاهین‌شهر و نایین هدف حملات قرار گرفتند. در میان اهداف، مراکزی مانند ساختمان صدا و سیما در تهران، شهرک صنعتی نظرآباد و شهرک صنعتی زاویه نیز دیده شدند. همچنین مناطق غیرنظامی مانند خیابان پیروزی، مجیدیه، اندرزگو، میدان سبلان، ولنجک، پاسداران، الهیه در تهران و شهرک ولایت قزوین نیز تحت حمله قرار گرفتند.

در ششمین روز حملات، مناطق غیرنظامی و زیرساختی در شهرهای تهران، ایلام، فردیس، کرج، شهر قدس، چالوس، تبریز، شاهرود، زنجان، قزوین، ابهر و شهریار هدف قرار گرفتند. از جمله مراکز آسیب‌دیده می‌توان به پژوهشکده منابع پارسیان در زنجان، مرکز تحقیقات هسته‌ای تهران، مجتمع پتروشیمی ایلام، فرودگاه‌های کرمانشاه، تبریز و کرج، انبارهای سوخت استان البرز و کارگاه تولید سانتریفیوژ تسا در کرج اشاره کرد.

در تهران نیز محله‌ها و مناطق متعددی از جمله پیروزی، سبلان، صیاد، پونک، گرمدره، اتوبان باقری، منطقه ۱۸، خیابان دماوند، جاده لواسان، اقدسیه، جردن، بزرگراه کردستان، ونک، کاووسیه، نوبنیاد، خیابان سئول، منطقه ۲۲، چیتگر، شهران، فازهای ۲ و ۸ پردیس، اتوبان صدر، اتوبان بابایی، تهرانپارس، افسریه، سیمون بولیوار و لویزان هدف حمله قرار گرفتند.

امروز پنجشنبه ۲۹ خردادماه، درگیری های نظامی میان ایران و اسرائیل وارد هفتمین روز متوالی شد. روز جاری مراکز غیر نظامی در برخی از شهرها همچون تهران، اصفهان، شیراز، کرمانشاه و کرمان مورد حمله قرار گرفتند. از مهمترین اماکن آسیب دیده امروز میتوان به مرکز آب سنگین خنداب و تاسیسات مرتبط با تولید پلوتونیوم اراک و سایت هسته ای نطنز اشاره کرد.

توضیح روش‌شناختی: طبقه‌بندی مکان‌های هدف‌قرارگرفته به عنوان «نظامی» یا «غیرنظامی» در این گزارش، بر پایه اطلاعات عمومی در دسترس، شواهد ظاهری، و شهادت شماری از شهروندان محلی صورت گرفته است. بدیهی است که تشخیص دقیق و نهایی ماهیت این اماکن نیازمند بررسی اسناد رسمی، تصاویر ماهواره‌ای و تحلیل‌های تکمیلی است که در شرایط فعلی در دسترس نیست. از این رو، این دسته‌بندی موقتی و با هدف ارائه تصویری اولیه از وضعیت صورت گرفته و به معنای داوری قطعی درباره ماهیت اهداف نیست.

در هفته ای که گذشت، در کنار مناطق غیرنظامی، زیرساخت های نظامی متعددی در ایران توسط ارتش اسرائیل مورد حمله قرار گرفتند. در دو روز نخست، زیرساخت های نظامی در شهرهای مختلف کشور از جمله تبریز، ملارد، مناطق جنوب و مرکز تهران، محله پاستور تهران، چالدران، حریم هوایی شرکت صنایع فولاد اهواز، ارومیه، بوکان، بندرعباس، نقده، شاهرود، اصفهان، مراغه، منطقه اورامانات، جوانرود، مشهد، روانسر، ملارد و فداییان اسلام شهرری مورد حمله قرار گرفتند. همچنین در پایگاه‌ها و تأسیسات نظامی از جمله پایگاه دوم شکاری تبریز، پادگان امام علی خرم‌آباد، کارخانه قطعات بوستر موشکی سپاه در شمس‌آباد تبریز، پادگان امام حسن (ع) در منطقه ماهی‌دشت، سایت هسته‌ای اصفهان و سایت هسته ای نطنز، حملاتی گزارش شد.

در روز سوم درگیری‌ها، وزارت دفاع، سازمان نوآوری و تحقیقات دفاعی، پایگاه سپاه پاسداران، سایت‌های نگهداری و پرتاب موشک در غرب ایران، سایت راداری گرمدره، یکی از مراکز وابسته به وزارت دفاع، مقر پلیس تهران و همچنین سایت موشکی بیدگنه نیز مورد حمله ارتش اسرائیل قرار گرفت.

روز دوشنبه ۲۶ خرداد، در چهارمین روز از حملات اسرائیل، مراکز نظامی همچون انبارهای موشکی سپاه در فرامان و دولت آباد در استان کرمانشاه، پدافند فاطمه معصومه، پادگان مصطفی خمینی و پادگان آموزش خلبان قیام کوشک نصرت در قم، یک پدافند در اندیمشک، پادگان سپاه در زنجان، پادگان سپاه در سردرود، پادگان سپاه در مریوان، سایت موشکی الوند خمین و یک پادگان نظامی در غرب تهران، هدف قرار گرفتند.

در پنجمین روز از درگیری‌های نظامی ایران و اسرائیل، یکی از مقرهای ایست و کنترل در منطقه کاشان، پادگان حشمتیه، پادگان الزهرا تبریز، پادگان قدس سپاه در شاهین شهر، یک زاغه مهمات و پایگاه آیت در ویلاشهر، پدافند هوایی هاشم آباد نایین، یک زاغه مهمان در اختیارآباد و پادگان ۱۵ خرداد اصفهان از جمله اهداف نظامی بودند که در این روز مورد آسیب قرار گرفتند.

روز گذشته، جنگ میان ایران و اسرائیل وارد ششمین روز خود شد. در این روز اماکن و زیرساخت‌های نظامی از قبیل  پادگان جانبزرگی شهرری، زاغه مهمات موشکی در منطقه سرخه حصار تهران، پادگان هایی در پرند، مجتمع بیدگنه در ملارد، تاسیسات نظامی در پارچین، دانشگاه امام حسین وابسته به سپاه پاسداران، پادگان زین الدین ابهر، پادگان سپاه در دروازه قرآن تهران، پادگان امام حسن و چند مقر نظامی در کرمانشاه، ساختمان فرماندهی فراجا در نزدیکی میدان ونک، قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران و پایگاه میثمی کرج، شاهد حملات اسرائیل بودند.

سخنگوی ارتش اسرائیل اعلام کرد که شامگاه گذشته، ۴۰ جنگنده این کشور برخی از مناطق ایران را با بیش از ۱۰۰ قبضه مهمات هدف قرار داده است.

امروز پنجشنبه ۲۹ خردادماه، در هفتمین روز درگیری های نظامی ایران و اسرائیل، ارتفاعات جنوب شیراز اعم از سلطان آباد و پادگان سپاه پاسداران، پادگان ۸۴ ارتش در منطقه بدرآباد لرستان و  مقر یگان ویژه نیروی انتظامی در تهران، مورد حمله قرار گرفتند. برخی دیگر از مراکز نظامی واقع در شهرهای اصفهان، شیراز، کرمان و کرمانشاه نیز دیگر اهداف نظامی امروز ارتش اسرائیل را تشکیل دادند.

اختلال در ارتباطات و حملات سایبری؛ پیامدهای ثانویه

از نخستین روز حملات نظامی اسرائیل به ایران، اختلالاتی در اینترنت کشور گزارش شد. کاربران در مناطق مختلف از کندی شدید و ناتوانی در دسترسی به خدمات مبتنی بر کلادفلر خبر دادند. این وضعیت در روزهای بعد تشدید شد.
در ادامه و در صبح روز گذشته، زیرساخت‌های بانک سپه هدف یک حمله سایبری قرار گرفت که باعث از دسترس خارج شدن خدمات آنلاین این بانک شد. خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، ضمن تأیید این حمله اعلام کرد ممکن است به‌دلیل وابستگی برخی جایگاه‌های سوخت به سامانه بانک سپه، اختلالاتی در پمپ بنزین‌ها نیز به‌وجود آید.
در طی روزهای گذشته، شماری از شهروندان در گفتگو با هرانا گزارش داده‌اند که پیامک‌هایی مشکوک با محتوای ناشناس و حاوی لینک‌های آلوده دریافت کرده‌اند؛ پیام‌هایی که احتمال می‌رود با اهداف جاسوسی یا نفوذ سایبری طراحی شده باشند.
در شامگاه گذشته، پخش زنده صدا و سیما برای دقایقی دچار اختلال شد. روابط عمومی این سازمان با تأیید این رویداد، آن را ناشی از حمله سایبری از سوی اسرائیل اعلام کرد.
همان شب، سازمان «نت بلاکس» اعلام کرد داده‌های زنده نشان می‌دهد که اینترنت سراسری ایران تقریباً به‌طور کامل قطع شده است. این قطعی در سراسر کشور قابل مشاهده بود و عملاً امکان اتصال به اینترنت جهانی را برای کاربران از بین برد.
در بیانیه‌ای رسمی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ضمن تأیید اعمال محدودیت اینترنت، مدعی شد که این اقدام برای جلوگیری از سوء استفاده اسرائیل از شبکه ارتباطی کشور در راستای اهداف نظامی صورت گرفته است.
تا امروز صبح، نت بلاکس گزارش داد که ۲۴ ساعت از قطعی کامل اینترنت در ایران گذشته و این وضعیت را شدیدترین اختلال ارتباطی از زمان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ تاکنون توصیف کرد.
تداوم حملات هوایی و شرایط امنیتی حاکم، بازار بزرگ تهران را به تعطیلی کشاند و بسیاری از مغازه‌داران از بازگشایی واحدهای تجاری خود امتناع کردند.

برخورد با شهروندان 

امروز رسانه های دولتی از بازداشت ۳۰  تن به دلیل فعالیت در فضای سایبری خبر دادند. این میزان شامل ۱۶ تن در لرستان، ۸ تن در یزد، ۵ نفر از جمله یک زن در کرمان، دو تن در مهاباد، هشت نفر در علی آباد کتول، یک تن در بهبهان، سه نفر در اردستان، حسن باقری نیا، عضو سابق هیئت علمی دانشگاه حکیم سبزواری و همسرش در مشهد و همچنین توماج صالحی در کیش است.

با احتساب بازداشت شدگان جدید، شمار شهروندانی که به دلیل فعالیت در فضای سایبری و نشر محتوا در زمینه حمله اسرائیل به ایران طی شش روز اخیر بازداشت شدند به ۲۰۶ تن رسید.

بازداشت های امنیتی

امروز صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران از بازداشت گروهی از افراد در یاسوج تحت عنوان “یک شبکه سازمان یافته” خبر داد. تلویزیون ایران به هویت و تعداد دقیق این افراد اشاره ای نکرد.

سخنگوی فراجا اعلام کرد که امروز یک فرد در غرب تهران که مقادیر قابل توجهی ریزپرنده را در خودرو وانت خود حمل میکرد، بازداشت شد. او همچنین اظهار داشت فردی که در شهر آشخانه اقدام به عکس‌برداری از سیلوی گندم، کارخانه آرد و مراکز حساس کرده بود، توسط پلیس اطلاعات استان خراسان شمالی دستگیر شده است.

فرمانده انتظامی رباط کریم همزمان از بازداشت دو تن توسط ماموران انتظامی شهرستان رباط کریم خبر داد. او مدعی شد که این افراد با هدف آسیب به شهرک‌های صنعتی، اقدام به تصویر برداری برای اسرائیل کرده اند.

اطلاعات سپاه چهارمحال‌وبختیاری نیز در اطلاعیه ای گفت که امروز یک تیم فعال در حوزه ریزپرنده‌ها شناسایی و اعضای آن بازداشت شدند.

وزارت اطلاعات همچنین اعلام کرد که یک محموله تسلیحاتی مرتبط با گروه‌های مخالف نظام در کردستان کشف و یکی از اعضای آنها بازداشت شد.

در هفتمین روز از ناآرامی ها، فرمانده انتظامی غرب تهران اظهار داشت که ۲۴ نفر به اتهام جاسوسی و فعالیت هدفمند علیه نظام در فضای حقیقی و مجازی بازداشت و تحویل مرجع قضایی شدند.

تحلیل حقوق بشردوستانه بین‌المللی (IHL)

در هفتمین روز از مخاصمه مسلحانه بین‌المللی میان ایران و اسرائیل، نگرانی‌ها درباره نقض فزاینده اصول بنیادین حقوق بشردوستانه بین‌المللی شدت یافته است. مطابق ماده ۵۱ پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون‌های ژنو، طرفین مخاصمه موظف به تفکیک بین اهداف نظامی و جمعیت غیرنظامی هستند. با این حال، گزارش‌ها از کشته شدن دست‌کم ده کودک در جریان حمله به یک ساختمان مسکونی و مرگ یک کارگر در محل نگهداری اسب، احتمال حملات کور و غیرمتناسب را تقویت می‌کند.

تکرار هدف قرار دادن اماکن فاقد ارزش نظامی آشکار، نه‌تنها اصل تناسب و احتیاط را زیر سؤال می‌برد، بلکه با منع مطلق حملات مستقیم علیه غیرنظامیان، که در ماده ۴۸ پروتکل یادشده تصریح شده، در تضاد جدی است. افزون بر آن، مطابق ماده ۵۷، حتی در فرض وجود هدف نظامی در مجاورت مناطق غیرنظامی، طرفین ملزم به انجام کلیه اقدامات احتیاطی لازم برای کاهش آسیب به غیرنظامیان هستند؛ از جمله صدور هشدار مؤثر پیش از حمله، که در بسیاری از موارد به‌نظر نمی‌رسد رعایت شده باشد.

سازمان‌های حقوق بشری بار دیگر بر ضرورت توقف حملات نامتمایز، حفظ جان غیرنظامیان، و تضمین دسترسی به کمک‌های اضطراری تأکید کرده‌اند. مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران نیز در تازه‌ترین ارزیابی خود ضمن اشاره به الگوهای نگران‌کننده در هدف‌گیری‌ها، تصریح کرد: «حفاظت از جان غیرنظامیان باید در مرکز توجه باقی بماند.»

این مجموعه بار دیگر بر تعهد خود نسبت به مستندسازی، تحلیل حقوقی و پیگیری مسئولیت‌پذیری طرفین در چارچوب حقوق بین‌الملل بشردوستانه تأکید کرده و هشدار داده است که استمرار حملات بی‌تفکیک می‌تواند مصداق جنایت جنگی تلقی شود.

مواضع بین‌المللی در قبال حمله اسرائیل به ایران؛ اجماع جهانی بر ضرورت خویشتن‌داری و نگرانی از گسترش جنگ
در پی حملات گسترده اسرائیل به خاک ایران، واکنش‌های فراوانی از سوی دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی منتشر شد. اغلب این مواضع، با محوریت محکومیت حمله یا ابراز نگرانی شدید از تشدید تنش‌ها، بر لزوم خویشتن‌داری، بازگشت به دیپلماسی و حفظ امنیت منطقه‌ای تأکید داشتند.
کشورهایی چون عراق، ترکیه، پاکستان، افغانستان، ارمنستان، لبنان، عربستان سعودی، امارات، قطر، کویت، بحرین، چین، روسیه، ژاپن، برزیل و همچنین سازمان ملل، سازمان همکاری اقتصادی (اکو)،  ۲۱ کشور عربی و اسلامی از جمله الجزایر، چاد، کومور، جیبوتی، مصر، گامبیا، موریتانی، سومالی و سودان و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، یا به‌صراحت حملات اسرائیل را محکوم کرده یا نسبت به پیامدهای آن هشدار داده‌اند.
بسیاری از این دولت‌ها ضمن تأکید بر حق حاکمیت کشورها، خواستار توقف درگیری‌ها و محافظت از غیرنظامیان شدند. در آمریکای لاتین نیز کشورهایی چون ونزوئلا، کوبا، نیکاراگوئه، شیلی و بولیوی مواضع مشابهی اتخاذ کردند.
در مجموع، با وجود پراکندگی در مواضع، اجماع بین‌المللی گسترده‌ای نسبت به خطر گسترش جنگ و ضرورت خویشتن‌داری شکل گرفته است.

 

تاکید بر پایبندی به ضروریات

با گسترش پیامدهای میدانی حملات، آسیب به زیرساخت‌های غیرنظامی و اختلال در خدمات امدادی و درمانی نیز افزایش یافته است. این شرایط، ضرورت رعایت دقیق الزامات حقوق بشردوستانه، از جمله اصل احتیاط، تناسب و تفکیک اهداف را بیش از پیش آشکار ساخته است.

تأکید بر تضمین دسترسی ایمن و بدون مانع به کمک‌های اضطراری و حمایت از جمعیت غیرنظامی، از سوی نهادهای بین‌المللی و مدافعان حقوق بشر بار دیگر تکرار شده است. در عین حال، خطر استمرار حملات فاقد تمایز و بی‌توجه به موقعیت غیرنظامیان، چالشی جدی برای مشروعیت اقدامات نظامی طرفین محسوب می‌شود.

مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، ضمن ادامه رصد تحولات میدانی، بر لزوم انجام تحقیقات مستقل، مستندسازی دقیق موارد مشکوک به نقض، و پیگیری پاسخگویی حقوقی همه طرف‌ها تأکید کرده است.

در ادامه تصاویری از حملات یک هفته اخیر و همینطور حملات امروز می آید.

مطالب مرتـبط

بدون نظر

نظر بگذارید