خانه  > slide  >  گزارش ماهانه؛ نگاهی اجمالی به وضعیت حقوق بشر در آذرماه ۹۷

گزارش ماهانه؛ نگاهی اجمالی به وضعیت حقوق بشر در آذرماه ۹۷

خبرگزاری هرانا – آنچه در پی می‌آید گزارش ماهانه و اجمالی از وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی آذرماه ۹۷ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه‌ شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه‌های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی‌تواند بازتاب بی نقص وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.

لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به‌صورت سالانه گزارش مفصل‌‌تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر می‌کند.

خلاصه آنچه گذشت:

اخبار نقض حقوق بشر در آذر ماه ۹۷ با اعتراضات گسترده در سراسر کشور، بیش از ۲۰ مورد اعدام، اعتراضات گسترده کارگران، بازداشت‌ها و احضارها، محکومیت‌ها، نقض گسترده حقوق زندانیان، نقض پایدار آزادی بیان، نقض حقوق کودکان و موارد دیگری که در استان‌های مختلف رخ داد، همراه بود. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی گردآوری شده که صحت آنها به احراز رسیده است.

اعدام

اعدام همواره از جمله بزرگ‌ترین و مهم‌ترین موارد نقض حقوق بشر در ایران به شمار می‌رود. اکثر اعدام‌ها در این ماه مربوط به جرایم خشن و قتل بودند.

آذرماه با بیش از ۲۰ مورد اعدام همچنان بازگوکننده نقض حق حیات در ایران بود. از مهم‌ترین موارد در این زمینه می‌توان به اعدام گروهی ۱۲ نفر در زندان کرمان، تایید حکم اعدام دو کودک-مجرم، صدور حکم اعدام برای یک نویسنده به اتهام “زنای به عنف”و اعدام در ملاعام یک زندانی در تفت اشاره کرد.

گفتنی است تقاضای کمک برای نجات کودک-مجرم در آستانه اعدام به رهایی وی انجامید.

آزادی اندیشه و بیان

نقض آزادی اندیشه و بیان در ایران در آذرماه امسال نیز به صورت گسترده در نقاط مختلف کشور ادامه داشت. در این ماه شاهد بازداشت اصغر فیروزی، امیرسالار داودی و احضار به دادگاه مرضیه رسولی، آتنا دائمی و گلرخ ابراهیمی ایرایی و محمدرضا خاتمی بودیم.

همچنین در این ماه چند تن از معترضان اعتراضات دی ماه از جمله یک شهروند در ارومیه، ۴ تن از فعالین در اراک، علی باقری، محمد نجفی، سه تن در ارومیه  و فعالین دیگری همچون حسین سرلک، فرخ عبدی، شش شهروند که در مراسم روز جهانی کارگر شرکت کرده بودند، علی اکبر جوانفکر، هنگامه شهیدی، محمود معصومی و الهام رسولی، اسفندیار رحیم مشایی، مسعود باباپور، اقبال احمدپور، قاسم شعله سعدی و آرش کیخسروی به حبس محکوم شدند.

از دیگر مهمترین اخبار در این حوزه برگزاری دادگاه تجدید نظر ۷ عضو حزب اتحاد ملت، ممانعت از برگزاری مراسم بیستمین سالگرد محمد مختاری و محمدجعفر پوینده ، مجرم شناخته شدن مدیر مسئول سایت دولت بهار، پایگاه خبری «روز نو»، نشریه چشم انداز و روزنامه شرق و تفهیم اتهام بهرام جوادی، مدیر مسئول سایت «یول پرس» هستند. لازم به ذکر است گزارشگران بدون مرز در این ماه اعلام کرد ایران همچنان یکی از پنج زندان بزرگ جهان برای روزنامه‌نگاران است.

زندان

حق حیات، درمان و رسیدگی پزشکی و امنیت روانی همواره از مهم‌ترین موارد نقض حقوق زندانیان در ایران به شمار می‌رود. در این ماه یک زندانی سیاسی به نام وحید صیادی نصیری، در پی اعتصاب غذا در زندان قم جان باخت. این زندانی در اعتراض به وضعیت حقوقی خود و همینطور عدم رعایت اصل تفکیک جرایم دست به اعتراض زده بود امروز پس از ۶۰ روز اعتصاب جان باخت.

همچنین در این ماه متاسفانه مرگ یک زندانی ۲۷ ساله در زندان تهران بزرگ، مرگ پرابهام یک زندانی در زندان اردبیل، مرگ یک زندانی دیگر در زندان ارومیه و قتل  یک زندانی محبوس در زندان رجایی شهر کرج را شاهد بودیم.

بسیاری از موارد مرگ زندانیان در پی محرومیت از درمان رخ می دهد. در این ماه دو زندانی بیمار در زندان زاهدان، پنج زندانی محبوس در زندان مسجدسلیمان، یک زندانی در زندان زاهدان، محمد حبیبی و مجید عزیزی از دریافت خدمات درمانی محروم ماندند.

اعتصاب غذا از مواردی است که زندانی به ناچار برای شنیده شدن دادخواهی‌اش به آن چنگ می‌زند.  نسرین ستوده و دو زندانی محبوس در زندان اوین در این ماه در اعتصاب غذا به سر بردند. همچنین شاهد اتمام اعتصاب غذای حمزه درویش و تداوم اعتصاب غذای فرهاد میثمی هستیم.

ضرب و شتم زندانیان نمونه ی بارزی از نقض حقوق آنان است. اعتراض و ضرب و شتم زندانیان سنی مذهب زندان رجایی شهر کرج، ضرب و شتم سه زندانی و رها کردن آنان با دست و پای بسته در زندان زاهدان، ضرب و شتم سه زندانی زن درویش در زندان قرچک ورامین ، همینطور ضرب و شتم ۳ و دو زندانی محبوس در زندان زاهدان و گزارشاتی از ضرب و شتم و انتقال به زندان و تبعید، ضرب و شتم و انفرادی در زندان زاهدان چند مورد دیگر از نقض حقوق زندانیان است.

از دیگر مهمترین اخبار در این حوزه بی خبری از وضعیت عبدالمجید بهرامزهی ، توحید قریشی ودو شهروند بهایی، بلاتکلیفی یک شهروند بازداشت شده در خوزستان پس از ۱۰ ماه، تبعید سه زندانی محبوس در زندان زاهدان به زندان‌های دیگر، انتقال محمدصابر ملک رئیسی، زندانی سیاسی زندان اردبیل به مکان نامعلوم، ممانعت از حضور وکیل مدافع فرهاد میثمی و رضا خندان در جلسه دادگاه، فشار بر زندانیان سیاسی با نقض اصل تفکیک جرایم در زندان زاهدان وزندان وکیل‌آباد مشهد و خروج از سلول انفرادی ۸ تن پس از ۱۰۵ روز هستند.

اقلیت های مذهبی و ملی

بازداشت دو نوکیش مسیحی در  اهواز، یک نوکیش مسیحی در کرج، دو نوکیش مسیحی دیگر در اهواز، چند مسیحی از جمله تعدادی از اتباع خارجی، ۱۲ نفر از اعضای عرفان حلقه در اصفهان و شماری دیگر از اعضای این عرفان در استان البرز، یک شهروند بهایی در قائمشهر، دو شهروند بهایی در کرج و یک روحانی اهل سنت در بانه همینطور احضار یک شهروند بهایی به دادسرای اوین و تفتیش منزل و احضار، بازداشت یک شهروند بهایی در را تهران و احضار یک مدرس مکتب علوم دینی اهل سنت به اداره اطلاعات شهرستان سرباز را در این ما شاهد بودیم.

همچنین صدور حکم  بیش از هشتاد سال حبس و چهار هزار ضربه شلاق برای۶۰ تن از هواداران “جریان یمانی”، ۱۱ سال حبس برای یک شهروند بهایی به نام یکتا فهندژ سعدی و۸ سال حبس برای مصطفی دانشجو درویش گنابادی در این ماه رخ داد.

از دیگر مهمترین اخبار در این حوزه میتوان به پلمپ محل کسب ده شهروند بهایی در امیدیه، رد اعتراض ترانه قیامی دانشجوی محروم از تحصیل بهایی نسبت به رای صادره در دادگاه بدوی و قتل یک امام جمعه اهل سنت در استان گلستان اشاره کرد.

اتنیک‌ها نیز در این ماه با فشارها مختلف و نقض حقوق خود مواجه بودند. دو فعال ترک در شهرستان ارومیه، چهار شهروند در ارومیه، پیرانشهر و دیواندره، یک شهروند در زابل، چهار شهروند در قصرقند، دو شهروند در سنندج، یک شهروند در استان خوزستان، سه شهروند در بانه، یک شهروند در مریوان، دو تن در سروآباد ، هفت شهروند در استان خوزستان، یک شهروند در حمیدیه بازداشت شدند.

همچنین کیومرث اسلامی ، فعال ترک به یک سال حبس و یک شهروند به یک سال حبس محکوم شدند و همینطور خانواده عباس لسانی تحت فشارهای اقتصادی توسط نهادهای امنیتی قرار گرفته‌اند.

گفتنی است هرانا گزارش تفصیلی از برخوردهای امنیتی با فعالان ترک از ابتدای سال جاری تاکنون را در این ماه منتشر کرد.

حقوق کودک

حقوق کودکان همواره در ایران مورد نقض و تعرض قرار گرفته است. از مهم‌ترین اخبار نقض حقوق کودکان در این ماه می‌توان به سوختن چهار دانش آموز در مدرسه «اسوه حسنه» زاهدان بر اثر آتش گرفتن چراغ نفتی و فوت کردن هر چهار نفرشان اشاره کرد.

نقص ایمنی در مدارس به جز فوت چهار دانش آموز زاهدانی ۲ دانش‌آموز را در رامهرمز مصدوم کرد. همچنین ۱۵ دانش‌آموز در کرج بر اثر نشت گاز مسموم شدند.همچنین دو دانش آموز در بندر ماهشهر و خراسان رضوی مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.

از دیگر موارد مربوط به دانش آموزان تجاوز به یک دانش‌آموز مقطع ابتدایی در اصفهان، تعرض راننده سرویس مدرسه به دانش‌آموز ماهشهری، خودکشی دو دانش‌آموز در مدرسه در بابل و مینودشت اشاره کرد.

سهم نوجوانان ایرانی از خودکشی‌های سالانه بیش از ۷ درصد از سوی پزشکی قانونی اعلام شده است. بجز موارد فوق متاسفانه در ایذه، اصفهان، تهران، اصفهان و همدان نیز کودکان و نوجوانان دست به خودکشی زدند.

از دیگر مهمترین اخبار در این حوزه میتوان به قتل یک پسر بچه ۱۰ ساله در شهرستان کارون و انتقال سه کودک قربانی بدرفتاری به بهزیستی مهاباد و هرسین؛  ضرب و شتم یک کودک ۷ ساله در خراسان رضوی و ترغیب یک کودک در کرمانشاه به استفاده از مواد مخدر اشاره کرد.

لازم به ذکر است رئیس کمسیون قضایی مجلس اعلام کرد افزایش سن قانونی ازدواج از ۱۳ سال، مخالف سیاست‌های کلی نظام است.

زنان

زنان در ایران همواره مورد تبعیض و خشونت قرار داشتند. در این رابطه تعدادی از فعالان مجلس در مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کردند. آنها خواستار تصویب قانونی همه‌جانبه‌گر برای پیشگیری و منع خشونت علیه زنان در ایران شدند.

از مهمترین رویداد های مربوط به زنان خودسوزی یک زن  در میاندوآب و اسید پاشی به یک زن در کاشمر بودند.

لازم به ذکر است کارشناسان سازمان ملل امروز طی بیانیه‌ای خواستار آزادی نسرین ستوده، رضا خندان و فرهاد میثمی، سه فعال مدنی محبوس در زندان اوین که در زمینه مقابله با حجاب اجباری فعالیت می‌کردند، شدند.

کارگران و اصناف

آذر ماه با اعتصاب‌ها و تحصن‌ها و تجمعات بسیاری از جانب کارگران، اصناف و کارکنان همراه بود که مطالبه بیشتر آنها معوقات مزدی و دستمزد پایین بود.

اعتراضات کارگران در خوزستان و سایر نقاط ایران در این ماه نیز ادامه داشت. سی‌وهشت روز اعتراض کارگران کفن‌پوش فولاد اهواز و دست کم ۲۷ روز اعتراض کارگران نیشکر هفت تپه با بازداشت ها، شکنجه و طرح اتهامات امنیتی علیه آنان و فعالین کارگری همچون در این ماه ادامه داشت.

در این ماه دست کم ۶۳ کارگر، فعال کارگری و فعال صنفی بازداشت و ده ها تن احضار و بازجویی شده اند. از جمله مهمترین بازداشت ها میتوان به بازداشت اسماعیل بخشی، علی نجاتی، میثم آل مهدی، بهنام ابراهیم‌زاده، رضا شهابی، سپیده قلیان و عسل محمدی اشاره کرد.

از دیگر مهمترین اخبار در ارتباط با کارگران میتوان به صدور حکم شلاق و زندان برای ۱۵ کارگر پتروشیمی ایلام اشاره کرد.

معلمان نیز در این ماه تحت فشارهای مختلف قرار داشتند. بازداشت حامد نرگسی، عضو کانون صنفی معلمان دیواندره استان کردستان، احضار و بازجویی از جواد لعل‌محمدی فعال صنفی و عضو کانون صنفی معلمان، احضار یک معلم به دادسرای لنگرود در پی مشارکت در تحصن سراسری معلمان از جمله این موارد بودند.

لازم به ذکر است حمیدرضا رحمتی، عضو کانون صنفی معلمان اصفهان، از تاریخ ۱۰ آذرماه در اعتراض به بازداشت گسترده‌ی معلمان در جریان تحصن سراسری آن‌ها، در مقابل اداره آموزش و پرورش شهرضا دست به تحصن یک‌نفره زد.

بهداشت و محیط زیست

در آذر ماه تعدادی از شهروندان از جمله یک شهروند دو تابعیتی که در حوزه کنترل جمعیت فعالیت داشتند توسط نهادهای امنیتی احضار و بازداشت شدند. دلیل بازداشت این افراد مغایر بودن فعالیت آنها با اجرای سیاست‌های حکومت ایران در زمینه افزایش جمعیت عنوان شده است. رهبر ایران خواستار افزایش جمعیت است و سیاستهای تنظیم جمعیت و کنترل بارداری را توطئه ای از سوی “غربی”ها می داند.

محمود بهزادی، وکیل دادگستری هویت یکی از افراد بازداشت شده را میمنت حسینی چاوشی، که یک استاد جمعیت‌شناسی دوتابعیتی است عنوان کرده است

همچنین غلامحسین اسماعیلی رئیس دادگستری استان تهران در خصوص آخرین وضعیت پرونده فعالان محیط زیستی بازداشتی گفت که به اتهامات تمام متهمان پرونده محیط زیستی‌ها در قالب یک پرونده و در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی صلواتی رسیدگی می‌شود.

حقوق فرهنگی

از جمله اخبار نقض حقوق فرهنگی در این ماه به  ممانعت از برگزاری نمایشگاه نقاشی مصطفی پروین با عنوان “اوین” علیرغم اخذ مجوزهای لازم با دخالت وزارت اطلاعات،  لغو همه کنسرت‌های راک برنامه‌ریزی شده برای اجرا در برج آزادی، لغو اجرای یک نمایش در دانشگاه آزاد قوچان به دلیل “حضور همزمان بازیگران زن و مرد” و بازداشت یازده شهروند در شیراز که در زمینه تولید و اجرای موسیقی و برگزاری مهمانی های خصوصی فعالیت می‌کردند، میتوان اشاره کرد.

خشونت نظامی و قضایی و امنیت شهروندان

انفجار مین در مرز سراوان سه کشته و زخمی بر جای گذاشت. تعداد زیادی از مردم خشمگین و وابستگان افرادی که در اثر انفجار مین در منطقه غیرنظامی سراوان  کشته شده بودند ساختمان بخشداری جالق در استان سیستان و بلوچستان را به آتش کشیدند.

بجر مورد فوق بر اثر انفجار مین در دهلران یک نفر کشته و دو نفر در شهرستان بانه، مصدوم  شدند.

سالیانه ده ها نفر از شهروندان در تیراندازی ماموران کشته و زخمی می شوند. در این ماه ۲ شهروند در محور کنارک به کهیر در استان سیستان و بلوچستان و دو نفر در استان هرمزگان بر اثر تیراندازی بی ضابطه ماموران انتظامی کشته و زخمی شدند.

لازم به ذکر است ماموران نیروی انتظامی به سمت یک خودرو حامل سوخت در شهر زاهدان شلیک کردند که باعث واژگونی خودرو و آتش گرفتن آن شد که خبری از وضعیت سرنشینان آن در دست نیست.

در بسیاری موارد کولبران به ظن حمل کالای قاچاق و بدون اخطار قبلی مورد شلیک قرار می گیرند. در آذر ماه دو کولبر در ارتفاعات کیله‌شین اشنویه جان،  پنج کولبر در مناطق مرزی ارومیه و بانه، چهار کولبر در اشنویه، پیرانشهر و سردشت و یک کولبر در مناطق مرزی ارومیه بر اثر تیر ماموران مرزبانی و سختی مسیر کشته و زخمی شدند.

۱– گزارشاتی که توجهات زیادی به خود جلب کرد

در این بخش سعی شده به گزارش‌هایی از نقض حقوق بشر در آذرماه که با حساسیت و توجه بیش‌تری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی ست که این توجه بیشتر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارش‌های به لحاظ حجم نقض حقوق بشر نیست.

از مهم‌ترین خبرها که در این ماه بازتاب بسیار گسترده‌ای در کشور داشت می‌توان به مرگ وحید صیادی نصیری، زندانی سیاسی بر اثر اعتصاب غذا در زندان زاهدان، اعتراضات کارگران در خوزستان و بازداشت فعالان کارگری و مرگ چهار دانش آموز بر اثر آتش سوزی در مدرسه ای در زاهدان اشاره کرد.

۲– گزارشاتی که علی‌رغم اهمیت با بی‌توجهی روبرو شدند

در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارش‌های حقوق بشری اساساً باکم توجهی و بعضاً بی‌توجهی رسانه‌ها و افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی که به هر ترتیب تشکیل‌دهنده‌ی قسمتی از افکار عمومی هستند؛ روبه‌رو شدند. گفتنی است این نوع کم‌توجهی‌های بعضاً غیر تعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم می‌آورد.

از مهم‌ترین خبرها که در این ماه شایسته توجه بیشتر در رسانه و در بین مردم بودند می‌توان به اعدام گروهی ۱۲ نفر در زندان کرمان و صدور حکم  بیش از هشتاد سال حبس و چهار هزار ضربه شلاق برای۶۰ تن از هواداران “جریان یمانی” اشاره کرد.

مطالب مرتـبط

بدون نظر

نظر بگذارید