خانه  > slide, سایر گروهها  >  گزارش ماهانه؛ نگاهی اجمالی به وضعیت حقوق بشر بهمن ۱۴۰۱

گزارش ماهانه؛ نگاهی اجمالی به وضعیت حقوق بشر بهمن ۱۴۰۱

خبرگزاری هرانا – آنچه در پی می‌آید گزارش ماهانه و اجمالی از وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی بهمن ماه ۱۴۰۱ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه‌های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی‌تواند بازتاب بی نقص وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.

لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به‌صورت سالانه گزارش مفصل‌‌تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر می‌کند.

خلاصه آنچه گذشت:

اخبار نقض حقوق بشر در بهمن ماه ۱۴۰۱، با قریب به ۳۶ مورد اعدام، محکومیت‌های متعدد، احضارها، نقض گسترده حقوق زندانیان، نقض پایدار آزادی بیان، تجمعات کارگران بخصوص در زمینه معوقات مزدی و موارد دیگری که در استان‌های مختلف رخ داد، همراه بود. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی گردآوری شده که صحت آن‌ها به احراز رسیده است.

اعدام

بهمن ماه، با قریب به ۳۶ مورد اعدام همچنان بازگو کننده نقض حق حیات در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران است. بنا بر گزارش نهادهای بین‌المللی، ایران به تناسب سرانه جمعیت و میزان اعدام، رتبه نخست اعدام شهروندان خود در دنیا را دارد. از مهمترین رویداد ها در این باره می‌توان به اجرای حکم اعدام حامد حیدری در زندان خلخال اشاره کرد. آقای حیدری که سرباز زندان خلخال بود، در تاریخ ۱۸ مهر ۱۳۹۸، به همراه یک زندانی دیگر که زیر ۱۸ سال بود، مرتکب قتل شده است. این درحالی است که خانواده حامد می‌گویند او مرتکب قتل نشده و صرفا همراه حسن بوده است.

در ماه سپری شده، حکم اعدام رضا شکری و امید شکری و سامان نبی گروسی، ابوالفضل برقانی نژاد و سابینا اسماعیل زاده در ندامتگاه مرکزی کرج، امید عزنی و بهنام (نام خانوادگی نامشخص) در زندان اراک، رسول صفرزایی (صفاری)، عبیدالله (کریم) صفرزایی و حبیب الله سارانی در زندان کرمان، اسماعیل کچلانلو در زندان ماکو، علی اله‌ وردی، فرهنگ ذکایی، یک زندانی و منصور یوسف زهی و علی پور حیدر در زندان عادل آباد شیراز، زندان بندرعباس و زندان رجایی شهر کرج، یک زندانی در زندان تبریز و نجومی مرادی در زندان ارومیه به اجرا درآمد.

لازم به ذکر است، منصور حوت و نظام الدین حوت، دو تن از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری در چابهار، توسط مرجع قضایی از بابت اتهامات “محاربه و افساد فی الارض” به اعدام محکوم شدند.

گفتنی است، یک زندانی مرد در گنبدکاووس، یک متهم در تهران و دو متهم در استان های تهران و خراسان رضوی همگی از بابت اتهام قتل توسط مراجع قضایی به اعدام محکوم شدند.

همچنین، حکم اعدام دو زندانی در تهران که پیشتر در یک پرونده مشترک از بابت اتهامات قتل و محاربه از طریق نزاع مسلحانه، یکی به دو بار اعدام و دیگری به یک بار اعدام محکوم شده بودند، به تایید قضات دیوان عالی کشور درآمد.

همینطور، مدیر روابط عمومی دیوان عالی کشور از صدور قرار توقف اجرای حکم اعدام محمد قبادلو، از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری، خبر داد. به گفته وی، توقف این حکم “در پی درخواست مجدد اعاده دادرسی وکیل وی” صورت گرفته است. چندی پیش حکم اعدام آقای قبادلو در این مرجع قضایی تایید شده بود.

به علاوه، وکیل مدافع جواد روحی، از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری از ثبت درخواست فرجام خواهی موکلش در دیوان عالی کشور خبر داد. به گفته وی، پرونده آقای روحی جهت رسیدگى فرجامى به شعبه نهم دیوان عالى کشور ارجاع شده است. جواد روحی، پیشتر توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب ساری به ۳ بار اعدام محکوم شد.

بیش از ۷۵ درصد اعدام های صورت گرفته در ایران توسط دولت یا نهاد قضایی اطلاع رسانی نمی‌شوند که نهادهای حقوق بشری اصطلاحا آن را اعدام “مخفیانه” می‌خوانند.

آزادی اندیشه و بیان

در بهمن ماه، سعیده شفیعی، مهرنوش زارعی هنزکی، ملیکا هاشمی و الناز محمدی در تهران، فرهاد شیخی در کرج، محمدرضا علیجانی در مشهد، شاهو حسینی، باران محبی و اشکان عمرجویی در پاوه و سنندج، یونس نوخواه و سید سلیمان احمدی و ملا سید جمال‌الدین واژی و ملا شریف محمودپور در پیرانشهر، عثمان پرده دار و سعدی غفاری در سردشت و مریوان، آرام گوهری در میاندوآب، مولوی عبدالمجید مرادزهی، امید مالکی (براهویی) و حمید بشام نارویی، عبدالسلام شهلی‌ بر، اسماعیل خارکوهی، بهنام نوروزی و بهنام صفرزایی در زاهدان و خاش، سیامند مهتدی در بوکان، معصومه بناگر در بویین زهرا قزوین و هشت شهروند در جم، اهواز، مشهد و آق قلا بازداشت شدند.

همچنین، وزیر اطلاعات بدون ذکر جزییات از ۱۲ بازداشت گروهی جداگانه تحت عناوینی همچون “اعضای تیم های مرتبط با کشور اسرائیل” خبر داد.

در ماه سپری شده محکومیت های متعددی صورت گرفت که از این تعداد می توان به محکومیت آستیاژ حقیقی و امیر محمد احمدی هر یک به ۵ سال حبس تعزیری، دو سال ممنوعیت استفاده از فضای مجازی و دو سال ممنوعیت خروج از کشور، آرش صادقی به پنج سال وهشت ماه حبس تعزیری، ممنوعیت خروج از کشور و منع حضور در تهران به مدت دو سال، منع حضور در استان های شمالی، منع از عضویت در احزاب و گروه ها، دستجات سیاسی و اجتماعی به مدت دو سال و ضبط وسایل کشف شده در منزل به نفع دولت، مینا یعقوبی به یازده سال حبس تعزیری، ۸۵ ضربه شلاق و دو سال ممنوعیت اقامت در شهر محل سکونت و ۱۲۴ ساعت شستن قبور، امیر افشار نجفی به ١٧ ماه حبس تعزیری، دو سال ممنوعیت خروج از کشور، دو سال محرومیت از اشتغال در حرفه وکالت و همچنین ضبط تلفن همراه و سیم کارت، امیر شیبانی زاوه به هشت سال و شش ماه حبس تعزیری، مهدی دادگر به چهار سال و سه ماه و ۱۶ روز حبس تعزیری، سیف الله حسینی به ١٧ سال حبس تعزیری، ۷۴ ضربه شلاق، خلع لباس روحانیت و دو سال تبعید به اردبیل، محمود ملاکی به شش ماه انفصال از خدمات دولتی، مریم دریسی به ۲۲ ماه و هفده روز حبس تعزیری، فاطمه سپهری به یک سال حبس تعزیری و پرداخت ۲۰ میلیون تومان جزای نقدی، نازیلا معروفیان به دو سال حبس تعلیقی و پرداخت ۱۵ میلیون تومان جریمه نقدی و پنج سال ممنوعیت خروج از کشور، سروناز احمدی به شش سال حبس تعزیری و پیمان شیربندی و مهدی فقیری قلی لاله هر یک به هشت ماه حبس تغزیری و پنجاه ضربه شلاق اشاره کرد.

همینطور، دو خبرنگار اهل مشهد که پرونده تعرض مربی فوتبال به پانزده کودک را رسانه ای کرده بودند، به مدت ۶ ماه از فعالیت‌ های خبری منع شدند.

همچنین، حکم ۶ سال حبس جعفر پناهی، کارگردان و فیلم‌ نامه‌ نویس محبوس در زندان اوین، توسط شعبه ۹ دیوان عالی کشور نقض و پرونده وی جهت رسیدگی مجدد به شعبه ۲۱ دادگاه تجدیدنظر استان تهران ارجاع داده شد.

به علاوه، کیفرخواست پرونده فرهاد طه زاده و فرزاد طه زاده، از بازداشت شدگان اعتراضات اخیر صادر و پرونده آنها به شعبه سوم دادگاه انقلاب ارومیه ارجاع داده شد. این دو برادر، چندی پیش توسط شعبه ششم بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب این شهرستان از بابت اتهامات “محاربه و افساد فی الارض” تفهیم اتهام شده بودند.

در ضمن، دادستان تهران از صدور کیفرخواست برای متهمان پرونده آرمان علی وردی بسیجی کشته شده در جریان اعتراضات سراسری خبر داد.

گفتنی است، رئیس‌ کل دادگستری استان فارس از صدور کیفرخواست پرونده پنج متهم در رابطه با واقعه اخیر “حرم شاهچراغ” شیراز با طرح اتهاماتی از جمله “محاربه، افساد فی الارض و بغی” خبر داد. به گفته وی، جلسات رسیدگی به اتهامات این افراد که همگی تبعه یک کشور همسایه ایران هستند، در دادگاه های انقلاب شیراز و تهران برگزار خواهد شد.

در ضمن، هنگامه قاضیانی و حمید نیکخواه در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، گلاویژ احمدی در شعبه دوم بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب سنندج، مهدی (کیانوش) سنجری باف در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران، آرمیتا عباسی در شعبه یک دادگاه انقلاب کرج، نیلوفر میرزایی بافتی در شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب تهران، کورش زعیم در دادسرای اوین، امیرحسین علی نژاد، امیررضا نعمتی، حسین عاشوری، رضا مرادی گجین، سالار نجف زاده، سیدامیر محمد حسینی، علی ابراهیمی، علی تابع، گلسا بشیری راد، لیلا علویه، مبین صفری، محمد عشقی، محمدرضا سیف الله زاده، مهرداد شجاعی آذر، نازنین قهرمانی و هادی حسنلو در شعبه سوم دادگاه انقلاب ارومیه، امیر عالی‌ بیگی در شعبه بازپرسی دادسرای شهرستان صحنه، فرزانه زیلابی در دادسرای اهواز و میثم غلامی در دادگاه انقلاب شهرستان کبودرآهنگ محاکمه شدند.

به علاوه، بابک زرین، مجید خوش نظر و فرزندش امیررضا خوش نظر، معترضان بازداشتی در مشهد، توسط شعبه ۹۰۴ دادسرای عمومی و انقلاب این شهر به دلیل “از کار انداختن دوربین‌های مداربسته” به “محاربه” متهم شدند. اتهامی که می تواند به صدور حکم اعدام برای آنها منتهی شود.

همینطور، روز شنبه ۱ بهمن‌، زینب مولایی راد، مادر کیان پیرفلک از جانباختگان اعتراضات سراسری، پس از حضور در محل کار خود واقع در هنرستان فاطمیه ایذه به حراست فراخوانده شده و به وی اطلاع داده اند تا اطلاع ثانوی حق حضور در محل کار خود را ندارد.

به علاوه، مهشید گوهری، استاد ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد، به دلیل حمایت از اعتراضات سراسری از محل کار خود اخراج شد.

در ضمن، سوسن صفاوردی، علی‌ اکبر امینی، علیرضا رادمهر، حسین تفضلی، د‌ی‌ دخت صادقی، محمدعلی خسروی، ملک‌ تاج خسروی، بیژن نیری و (نام کوچک نامشخص) ساجدی، ۹ تن از اساتید دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، با صدور حکم «بازنشستگی اجباری» مواجه شدند.

طبق قانون، قاضی نباید کسی را احضار یا جلب کند، مگر آن که دلایل کافی داشته باشد. اگرچه ممکن است کسی که در مظان اتهام قرار گرفته است، پس از پایان دادرسی، تبرئه شود، اما همین زدن برچسب اتهام به دیگری باید دلیل داشته باشد. قاضی در صورت سهل‌انگاری در این مورد، خود مشمول محکومیت انتظامی می‌شود. اما در این حیطه معیارهای مراجع قضایی ایران متناقض با موازین حقوق بشری است.

از این قرار، محمدرضا علیجانی به دادسرای مشهد، مسلم زمانی به دادگاه انقلاب گچساران، پوریا موسوی به شعبه هفتم دادیاری دادسرای یاسوج و ابوالفضل علیزاده به شعبه ۱۱۲ دادگاه کیفری دو تبریز احضار شدند.

به علاوه، زینب موسوی، کمدین ایرانی و خالق شخصیت «امپراطور کوزکو»، روز یکشنبه ۲۳ بهمن ماه، جهت اجرای حکم حبس احضار شد.

لازم به ذکر است، عبدالملک ملازایی، روحانی اهل سنت توسط اداره اطلاعات شهرستان سرباز احضار شده و مورد بازجویی قرار گرفت. گفته میشود که احضار و بازجویی از این روحانی اهل سنت، در پی انتقاد او از فرماندهی شهرستان سرباز و انتشار مطالبی در فضای مجازی صورت گرفته است.

در بهمن ماه، منازل، سعدی غفاری، مهرنوش زارعی هنزکی، آروین نیک‌ پی و ابراهیم کریمی ننله مورد تفتیش ماموران امنیتی قرار گرفت.

همینطور، محمد کریمی‌ خواه و اسماعیل کریمی، امیر مرادی، متین سلیمانی، امیر مهدی خادم و هوشیار شعبانی بازداشت و جهت اجرای حکم حبس به زندان های بوکان، دولت آباد اصفهان، دستگرد اصفهان و بانه منتقل شدند.

زندان

در این ماه، سید رسول علاقبند، زندانی محبوس در بند ۶ زندان اوین، اقدام به خودسوزی کرد. یک منبع مطلع در این خصوص به هرانا گفت: “آقای علاقبند با الکل اقدام به خود سوزی کرد و از ناحیه صورت و سینه دچار سوختگی شده است. وی کارمند رسمی وزارت اطلاعات بود که پس از ۲۷ سال سابقه خدمت، به دلیل تمرد از دستورات، بازداشت و از ۵ سال پیش در زندان بسر میبرد”.

در ضمن، حمزه درویش، زندانی سنی مذهب محبوس در زندان لاکان رشت، از برقراری تماس تلفنی و ملاقات با خانواده محروم مانده است. بی اطلاعی از وضعیت آقای درویش، افزایش نگرانی های خانواده و نزدیکان وی را به همراه داشته است.

به علاوه، عباس واحدیان شاهرودی، نویسنده، معلم و فعال مدنی دوران محکومیت خود را بدون رعایت اصل تفکیک جرائم در زندان وکیل آباد مشهد سپری می‌کند.

همینطور، سه زندانی در زندان قزلحصار کرج، یک زندانی در زندان همدان، دو زندانی در ندامتگاه مرکزی کرج، پنج زندانی در زندان اراک، ۱۲ زندانی در زندان رجایی شهر کرج و پنج زندانی در زندان ایلام جهت اجرای حکم اعدام به سلول های انفرادی زندان منتقل شدند.

در ضمن، محمد نجفی، وکیل دادگستری محبوس در زندان اراک به یکی از سلول انفرادی این زندان منتقل شد.

گفتنی است، مصطفی نیلی، وکیل دادگستری و سهیل عربی، زندانی سیاسی سابق از زندان تهران بزرگ به زندان رجایی شهر کرج و سامان صیدی (یاسین) از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری، از زندان رجایی شهر کرج به مکان نامعلومی و سپس به زندان اوین منتقل شدند.

به علاوه، میریوسف یونسی، پدر على یونسی، در زندان اوین در سن ۷۰ سالگی، با غذای کم و بی‌کیفیت، در اتاق دو در یک متری، بدون دسترسی به کتاب و تلویزیون و یا صحبت با انسانی، بسر میبرد. رضا یونسی پسر وی اعلام کرد: “وضعیت جسمی پدرم در انفرادی وخیم تر شده است. وی دچار تهوع و اسهال شده و به دلیل مواد غذایی کم و با کیفیت بسیار پایین وزنش بسیار کاهش پیدا کرده است. برای وضعیت معده‌اش به وی ماست می‌دهند اما هر بار پس از خوردن ماست دچار توهم می‌شود.”

همچنین، حنظله هدایتی، دانشجوی بازداشتی در زندان اوین ممنوع الملاقات بوده و وکیل تعیینی اجازه دسترسی به پرونده او ندارد. همچنین وی از شرکت در امتحانات پایان ترم نیز محروم شده است.

برخی زندانیان در دوران بازداشت و یا حبس خود در کنار مشکلات هر روزه زندان به ناچار برای شنیده شدن دادخواهی‌شان دست به اعتصاب غذا می‌زنند.

در بهمن ماه، سامان یاسین، احمد رئیسی و جعفر پناهی در زندان اوین، محمد زینی‌ وند در زندان دره شهر، بنجامین بریر در زندان وکیل آباد مشهد و زرتشت احمدی راغب، محمد نجفی، میلاد کریمی، محسن مرادی، محسن بشیری و مهدی مقدری در زندان های رجایی شهر کرج، اراک، ارومیه و دستگرد اصفهان دست به اعتصاب غذا زدند.

از طرفی، هادی میرزایی، داود رضوی و مهدی یعقوبیان در زندان تهران بزرگ، طاهره بجروانی، میریوسف یونسی، حنظله هدایتی و لویٔی آرنو در زندان اوین، عیسی چولاندیم در زندان لاکان رشت، محمود ملاکی در زندان بوشهر، جلال تپاک در زندان نقده، رفیق سلیمی در زندان سنندج، سامان قاسمی در زندان ایلام، حامد کام دژ، شعیب قنبرزهی و صالح گرگیج، امیراحمد منظمی و میثم رستملو در مکانی نامعلوم، شیرزاد آذربرزین در زندان نقده، دانوش کیادهی در زندان ساری، شاهین ذوالفقاری در زندان اراک، امیرحسین سمرلی در زندان قائم‌شهر، ارژنگ مرتضوی در زندان مرکزی کرج، بهبود شریفی علی آبادی در زندان لاکان رشت، مرتضی سلامت در زندان نوشهر و پویا صراف در بازداشتگاه پلاک ۱۰۰ شیراز در بازداشت و بلاتکلیفی بسر میبرند.

گفتنی است، سرنوشت فرید پژوهی، شهروند اهل شهرستان مریوان علیرغم گذشت بیش از چهار سال از زمان دستگیری، مشخص نیست. مادر این شهروند با انتشار ویدیویی از نهادهای مدافع حقوق بشر جهت روشن شدن وضعیت فرزندش طلب استمداد کرده است.

حق درمان و رسیدگی پزشکی همواره از مهم‌ترین موارد نقض حقوق زندانیان در ایران به شمار می‌رود.

از این قرار، در بهمن ماه، روزبه پیری در زندان تبریز، زهره سرو در زندان قرچک ورامین، سیدجواد سیدی، فرشاد احمدی و مهرنوش زارعی در زندان اوین، عباس واحدیان شاهرودی در زندان وکیل آباد مشهد، ندا محسنی در زندان دولت آباد اصفهان، داود رضوی در زندان تهران بزرگ، بهبود شریفی علی آبادی در زندان لاکان رشت، مرتضی سلامت در زندان نوشهر و حمید قره حسنلو در ندامتگاه مرکزی کرج از دریافت خدمات درمانی محروم بودند.

با وجود خطرهای موجود، محرومیت زندانیان از اعزام به مرخصی به وفور گزارش شده است که از مهمترین آنها میتوان به زهره سرو در زندان قرچک ورامین، مهرنوش زارعی و سیدجواد سیدی در زندان اوین و حمید قره حسنلو در ندامتگاه مرکزی کرج اشاره کرد.

اقلیت های ملی و مذهبی

اتنیک ها در بهمن ماه نیز زیر فشار فزاینده بازداشت‌ها و احضارها بودند.

در این ماه، کمال، عمر و آرام کیانی در مریوان، محمد مرادپور در دیواندره، اسکندر بردریز، شهرام علیخانی و خلیل امینی در مهاباد، پیمان یاسمی و هادی حسنوند در آبدانان، محمد کریمی و صلاح مولودزاده در نقده، مسلم حسین‌ پناهی و پژمان حسین‌ پناهی در دهگلان، عظیم یادگاری، صفورا ملکی، فرشاد و سعدالله آئینی، در دهلران و مهدی توکلی در سنندج بازداشت شدند.

همچنین، ماموران در زمان بازداشت محمد کریمی و صلاح مولودزاده منزل این دو شهروند را مورد تفتیش قرار داده اند.

همینطور، روز شنبه هشتم بهمن، کژال خالدیان، شهروند ساکن سنندج پس از احضار به اداره اماکن این شهر بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.

در ضمن، یک نوزاد در شهرستان تبریز علیرغم سپری شدن ۲۱ روز از زمان تولد، به دلیل مخالفت اداره ثبت احوال این شهرستان با نام انتخابی “ولکان آذر میراد”، از داشتن شناسنامه محروم مانده است.

اعمال فشار و تهدید اقلیت‌های مذهبی در این ماه نیز ادامه داشت.

در این ماه، رضا رخشانی و عبدالرئوف رخشانی و بسم الله خوگیانی روحانیان اهل سنت در زاهدان، پویا امری و نفیسا سعادت یار شهروندان بهائی در گرگان و علی کریمی و محسن عزیزی دراویش گنابادی در تهران بازداشت شدند.

گفتنی است، سپهر ضیائی به پنج سال حبس، دو سال ممنوعیت خروج از کشور و مصادره اموال ضبط شده، کامیار حبیبی، رامله تیرگرنژاد، سابین یزدانی، الهام شارقی آرانی، نکیسا صادقی، صدف شیخ زاده، نگین رضایی، شهرزاد مستوری، مهسا تیرگر، سامان استوار و عفیف نعیمی مجموعا به بیش از ۳۶ سال حبس، جزای نقدی، ممنوعیت اقامت در استان البرز، منع از فعالیت‌ های آموزشی و فرهنگی، محرومیت از حقوق اجتماعی و منع خروج از کشور محکوم شدند.

همینطور، کیفرخواست پیام ولی، شهروند بهائی توسط شعبه هفتم بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب کرج صادر و پرونده وی به دادگاه انقلاب ارجاع داده شد.

حقوق کودک

در این ماه، یک مرد در شهرستان پردیس نوزاد ۱۰ ماهه خود را به قتل رساند. متهم پس از بازداشت، توهم ناشی از مصرف مواد مخدر را انگیزه این اقدام عنوان کرد.

همینطور، مردی در تهران به اتهام قتل کودک سه ساله اش به شعبه چهارم بازپرسی دادسرای امور جنایی تهران احضار شد. با استناد به نتایج اعلام شده توسط پزشکی قانونی، این مرد متهم است از طریق خوراندن قرص ترامادول به فرزند خود، مرتکب قتل وی شده است. این در حالیست که وی مدعی است فرزندش را به قتل نرسانده و در پی اشتباهی سهوی کودک خود را از دست داده است.

همچنین، عرفان براهویی، یاسین شاهوزهی و مصطفی شاهوزهی و سعید بلیده در زاهدان، حمیدرضا محمدی، محمدرضا کاظمی، حسین طاهر آبادی و بهنام رحیمی، هادی قنبرلو در کرج و عسل مسکین نواز توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.

به علاوه، یک زن میانسال و دختر ۱۶ ساله‌ اش در تهران مورد اسیدپاشی قرار گرفتند. متهم به اسیدپاشی، که نسبت برادری با این زن دارد، پس از بازداشت، “سرقت” را انگیزه این اقدام عنوان کرد. اسید،

در ضمن، روز چهارشنبه ۱۲ بهمن ماه، جلسه رسیدگی به اتهامات سمانه فتحی نوجوان ۱۵ ساله در شعبه سوم دادگاه انقلاب ارومیه برگزار شد.

زنان

در ماهی که گذشت، دست‌ کم چهار زن با انگیزه ناموسی توسط همسر یا برادر خود به قتل رسیده اند.

همینطور، یک زن جوان در مشهد با انگیزه ناموسی و یک زن در ارومیه توسط همسر به قتل رسیدند.

به علاوه، یک زن میانسال و دختر ۱۶ ساله‌ اش در تهران مورد اسیدپاشی قرار گرفتند. متهم به اسیدپاشی، که نسبت برادری با این زن دارد، پس از بازداشت، “سرقت” را انگیزه این اقدام عنوان کرد. اسید،

گفتنی است، یکی از پرسنل داروخانه ای در شرق تهران، در رابطه با مسئله “حجاب” با یک “آمر به معروف” دچار درگیری کلامی شد و این درگیری به اخراج وی از محل کارش انجامید.

همچنین، دادستان عمومی و انقلاب بروجرد از پلمب یک طبقه شامل ۹ واحد صنفی مجتمع تجاری دیپلمات سنتر این شهر خبر داد. وی دلیل این اقدام را ارائه خدمات به مشتریان “بی حجاب” عنوان کرد.

همینطور، یک داروخانه در آمل به دلیل آنچه “کشف حجاب پزشک متصدی و درگیری با آمر به معروف” عنوان شده است، پلمب و پرونده ای در این خصوص به مراجع قضایی ارجاع شد.

در ضمن، فرمانده انتظامی ماهشهر از پلمب یک رستوران در این شهر به دلیل “خوانندگی یک زن” خبر داد.

به علاوه، دادستان عمومی و انقلاب مرکز خراسان رضوی، از احضار، تفهیم اتهام و پلمب مطب یک پزشک در کاشمر به دلیل درگیری وی با یک “آمر به معروف” خبر داد. چندی پیش دخالت یک زن در نحوه پوشش زنی دیگر در مطب این پزشک، منجر به درگیری کلامی پزشک با “آمر به معروف” شده بود.

گفتنی است، در پی انتشار ویدیویی از اقدام یک زن معترض به “حجاب اجباری” در مجمع عمومی سازمان نظام مهندسی استان تهران، رسانه های رسمی از تشکیل پرونده قضایی برای این زن خبر دادند.

بهداشت و محیط زیست

گفتنی است، شبه جزیره میانکاله، یکی از حائز اهمیت ترین مناطق حفاظت شده در شمال ایران که تا چند وقت پیش زیستگاه صدها هزار پرنده مهاجر در سال بود، در سایه بی تدبیری مسئولان به نمک زاری وسیع و بیابانی خشک تبدیل شده است. به گفته کارشناسان، مرگ تدریجی جنگل‌ ها، از بین رفتن رطوبت هوا، وقوع پدیده گرد و غبار، آلودگی هوا و تغییرات اکوسیستم در شمال کشور، تنها بخشی از عواقب جبران ناپذیر نمک زار شدن این تالاب بین المللی در آینده نزدیک است.

همچنین، روز چهارشنبه ۲۶ بهمن ماه، یک محیط بان در پارک ملی پابند، در پی تیراندازی شکارچیان غیرمجاز، زخمی شد.

حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت مورد صدمه واقع شده است. هرانا در این حوزه گزارشاتی از هفته اول، دوم، سوم و چهارم با هدف آگاهی سازی گردآوری کرده است.

کارگران و اصناف

در ماهی که سپری شد ۶۲ کارگر در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار در اقصی نقاط کشور دچار حادثه شدند. ایران در زمینه رعایت مسائل ایمنی کار در میان کشورهای جهان رتبه ۱۰۲ را به خود اختصاص داده ‌که رتبه بسیار پایینی است.

در بهمن ماه، عدم رعایت ایمنی کار ۴۹ کارگر را مصدوم و ۱۳ تن دیگر را به کام مرگ کشاند.

از اخبار مرتبط در این حوزه می توان به مرگ و مصدومیت دو کارگر از جمله یک کودک کار در خمینی شهر، مرگ و مصدومیت ۶ کارگر در زرند، فریمان، بابل، اصفهان، ملایر و فردیس، مصدومیت ۵ کارگر از جمله یک سیمبان در کرمانشاه و تهران، مصدومیت یک کارگر در سرخه، مرگ و مصدومیت سیزده کارگر در استان های خوزستان و آذربایجان شرقی، مصدومیت سه کارگر در تبریز و دزفول، مصدومیت یک کارگر در تهران، مرگ و مصدومیت شش کارگر در یزد و خوی، مرگ یک کارگر در اراک، مصدومیت چهار کارگر در کاشان، مصدومیت دو کارگر در تهران، مصدومیت ده کارگر و یک آتش نشان در تهران، مرگ و مصدومیت دو کارگر در مشهد و دماوند و مرگ و مصدومیت ۵ کارگر در قزوین و تهران اشاره کرد.

همچنین، در این ماه، کارگران کارخانه فولاد آریا، کارگران شرکت یزد تایر، کارگران معدن مس تخت گنبد کرمان، شماری از کارگران مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحلی ایران، شماری از کارگران معدن کروم و کارگران کارخانه سیمان خاش دست به اعتصاب زدند.

در بهمن ماه، دستکم ۷۳ تجمع اعتراضی برگزار شد که از مهمترین آنها میتوان به تجمع اعتراضی کارگران شرکتی شاغل در مجموعه شهرداری‌ های خوزستان، کارگران پتروشیمی بندر امام خمینی و کارگران پتروشیمی رازی ماهشهر، جمعی از سرایداران و خدمتگزاران مدارس تهران و تعدادی از کارگران کارخانه شکلات‌ سازی فرمند کرج، کشاورزان اصفهان و رانندگان محصولات کشاورزی در هرمزگان و کارگران شرکت فولاد سیرجان ایرانیان، کارگران شرکت فولاد کاویان اهواز، شماری از مرغداران و کارگران شرکت کیان تایر در تهران، کارگران شرکت یزد تایر و دستفروشان اصفهان، کارگران معدن مس تخت گنبد در استان کرمان و جمعی از پیمانکاران فضای سبز شهرداری تبریز دست به تجمع اعتراضی زدند.

همینطور، بازنشستگان شهرستانهای شوش، هفت تپه و کرخه در مقابل سازمان تامین اجتماعی شوش، کارکنان ادارات برق کشور مقابل ساختمان وزارت نیرو در تهران و بازنشستگان وزارت آموزش و پرورش مقابل ساختمان این وزارت در تهران، بازنشستگان مخابرات در استانهای یزد، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان غربی، کردستان، خوزستان، تهران، گیلان، کرمانشاه و ایلام در مقابل ساختمان اداره مخابرات مرکز استانهای خود و بازنشستگان مس سرچشمه در تهران، پرسنل بانک پارسیان در مقابل ساختمان بانک مرکزی، پنبه کاران پارس آباد مغان در مقابل ساختمان فرمانداری مغان و بازنشستگان صندوق‌های کشوری و لشگری در قزوین در مقابل ساختمان صندوق بازنشستگان کشوری این استان تجمع اعتراضی برگزار کردند.

به علاوه، کارگران پیمانی شهرداری یاسوج، کارگران شرکتی پتروشیمی چوار ایلام و کارگران شهرداری گیلان، شماری از کارگران پیمانی آبفای مشگین‌ شهر، کارگران کارخانه داروگر رشت، شماری از کارگران شرکت ایران باسبار نیرو و شماری از کارگران شهرداری سی سخت از معوقات مزدی خود خبر دادند.

همچنین، کارگران شرکتی سیمبان کشور خواستار تبدیل وضعیت قراردادهای خود از پیمانکاری به قرارداد مستقیم و تصویب قانونی که امنیت جانی آنها را تضمین کند، شدند.

گفتنی است، در این ماه، روز شنبه ۱ بهمن‌ ۱۴۰۱، زینب مولایی راد، مادر کیان پیرفلک از جانباختگان اعتراضات سراسری، پس از حضور در محل کار خود واقع در هنرستان فاطمیه ایذه به حراست فراخوانده شده و به وی اطلاع داده اند تا اطلاع ثانوی حق حضور در محل کار خود را ندارد.

در ضمن، مهشید گوهری، استاد ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد، به دلیل حمایت از اعتراضات سراسری از محل کار خود اخراج شد.

از سوی دیگر، یک تالار عروسی در یزد به دلیل آنچه “برگزاری مهمانی مختلط” عنوان شده، با حکم قضایی توسط پلیس نظارت بر اماکن پلمب شد.

به علاوه، محسن عمرانی، عضو هیات مدیره کانون صنفی معلمان استان بوشهر به دلیل شرکت در اعتراضات صنفی توسط هیئت رسیدگی به تخلفات اداری این استان به کسر یک سوم فیش حقوقی خود به مدت ۶ ماه محکوم شد.

همینطور، با رای هیئت تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری کردستان، حکم تغییر اجباری محل خدمت لقمان افضلی، فعال صنفی معلمان، تایید شد. این هیئت در رای بدوی خود این فعال صنفی را به دو سال تغییر اجباری محل خدمت به استان اردبیل محکوم کرده بود.

گفتنی است، سوسن صفاوردی، علی‌ اکبر امینی، علیرضا رادمهر، حسین تفضلی، د‌ی‌ دخت صادقی، محمدعلی خسروی، ملک‌ تاج خسروی، بیژن نیری و (نام کوچک نامشخص) ساجدی، ۹ تن از اساتید دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، با صدور حکم «بازنشستگی اجباری» مواجه شدند.

همینطور، حسین عبادیان، معلم ساکن شهریار، توسط هیات بدوی تخلفات آموزش و پرورش شهرستان‌ های استان تهران، به دلیل انتشار تصاویر خود با در دست داشتن شعارهایی اعتراضی به بازنشستگی پیش از موعد با دو درجه تقلیل محکوم شده است.

به علاوه، قرار جلب به دادرسی محمود ملاکی، عبدالرضا امانی‌فر، اصغر حاجب و محسن عمرانی، چهار تن از اعضای هیات مدیره کانون صنفی معلمان استان بوشهر صادر شد. این پرونده در پی شرکت این فعالین صنفی معلمان در جریان تجمع روز معلم برای آن ها گشوده شده است.

همچنین، حکم محکومیت انوش عادلی، محمود صدیقی پور و عزیز قاسم زاده، فعالین صنفی فرهنگیان گیلان توسط شعبه ۱۸ دادگاه تجدیدنظر این استان عینا تایید شد. این فعالین صنفی فرهنگیان پیشتر توسط شعبه سوم دادگاه انقلاب شهرستان رشت هر کدام به یک سال حبس تعزیری محکوم شده بودند.

در ضمن، مدیر کل آموزش و پرورش مازندران از اخراج یک معلم از محل کار خود به دلیل پخش موسیقی در یکی از مدارس غیرانتفاعی شهرستان قائمشهر خبر داد. به گفته وی، احتمال می رود مجوز فعالیت این مدرسه نیز لغو شود.

گفتنی است، معلمان خرید خدمات سیستان و بلوچستان از معوقات مزدی خود خبر دادند.

خشونت نظامی و قضایی و امنیت شهروندان

کولبری، شغلی کاذب و مشقت بار است که مردم مناطق مرزی در پی فقدان فرصت های شغلی به آن روی می آورند و سالانه ده ها تن در مواجهه با خطرات طبیعی و یا در پی شلیک نیروهای مرزبانی کشته و‌ یا زخمی می شوند.

در ماهی که سپری شد، نعمت عزیزی و کاوان (نام خانوادگی نامشخص) و سیوان (نام خانوادگی نامشخص) در مناطق مرزی نوسود و حسین محمدی در مناطق مرزی سردشت در پی تیراندازی نیروهای نظامی زخمی و کشته شدند.

همچنین، روز چهارشنبه پنجم بهمن ماه، یک کولبر در پی سقوط از کوه در مناطق مرزی نوسود زخمی شد.

گفتنی است، در پی تیراندازی نیروهای نظامی در زاهدان، یک سوختبر و در پی تیراندازی نیروهای سپاه در ایرانشهر، دستکم پنج سوختبر جان خود را از دست دادند.

به علاوه، روز شنبه بیست و نهم بهمن‌، مختار فتحی، شهروند اهل شهرستان سقز در پی تیراندازی بی ضابطه نیروهای انتظامی جان خود را از دست داد.

همینطور، نیروی انتظامی تهران بزرگ، ده ها متهم جرائم عمومی را پیش از انجام مراحل دادرسی در انظار عموم به نمایش گذاشت.

در ضمن، روز پنجشنبه ششم بهمن‌ ماه، یک سرباز وظیفه در ستاد فرماندهی انتظامی تهران حین نگهبانی در داخل برجک با شلیک گلوله دست به خودکشی زد و جان خود را از دست داد. هویت وی “امیر شوکتی، متولد ۱۳۷۷، اهل ارومیه و سرباز وظیفه ستاد فرماندهی انتظامی تهران” توسط هرانا احراز شده است.

گفتنی است، دو متهم به “رابطه نامشروع” توسط شعبه ۱۰ دادگاه کیفری تهران به تحمل ۹۹ ضربه شلاق محکوم شدند.

همچنین، روز دوشنبه ۱۰ بهمن ماه، حکم شلاق یک متهم به “سرقت” در ملا عام در شهرستان دلگان اجرا شد.

با وجود گذشت ۳۲ سال از جنگ ۸ ساله بین ایران و عراق، هنوز مین های به جا مانده از آن دوران، در مناطق مرزی غرب، جنوب غرب و شمال غرب ایران شامل استانهای آذربایجان غربی، کردستان، ایلام، کرمانشاه و خوزستان، جان شهروندان را تهدید می کنند.

در این ماه، فرماندار سرپل‌ ذهاب از جان باختن یک شهروند بر اثر انفجار مین بر جای مانده از جنگ ایران و عراق، خبر داد.

 ۱– گزارشاتی که توجهات زیادی به خود جلب کرد

در این بخش سعی شده به گزارش‌هایی از نقض حقوق بشر در بهمن ماه که با حساسیت و توجه بیشتری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی است که این توجه بیشتر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارش‌ها به لحاظ حجم نقض حقوق بشر در ایران نیست.

از مهم‌ترین اخبار که در این ماه بازتاب بسیار گسترده‌ای در کشور داشت، می توان به صدور حکم اعدام برای منصور و نظام الدین حوت، محکومیت فاطمه سپهری به حبس و جزای نقدی، محکومیت آستیاژ حقیقی و امیر محمد احمدی مجموعا به حبس و مجازات های تکمیلی، تایید حکم دو سال حبس زینب موسوی، موافقت علی خامنه ای با عفو و تخفیف مجازات شماری از متهمان و محکومان، انتشار تصاویری از فرهاد میثمی، انتشار ویدیویی از وضعیت نامناسب خالد پیرزاده پس از آزادی، انتشار ویدیویی از اقدام یک زن معترض به “حجاب اجباری” در مجمع عمومی سازمان نظام مهندسی استان تهران، منع حضور در محل کار زینب مولایی‌راد مادر کیان پیرفلک، محکومیت آرش صادقی، محکومیت یازده شهروند بهائی مجموعا به بیش از ۳۶ سال حبس و مجازات های تکمیلی و اخراج یک معلم به دلیل پخش موسیقی در مدرسه اشاره کرد.

۲– گزارشاتی که علی‌رغم اهمیت با بی‌توجهی روبرو شدند

در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارش‌های حقوق بشری، اساساً با کم توجهی و بعضاً بی‌توجهی رسانه‌ها و افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی که به هر ترتیب تشکیل‌دهنده‌ی قسمتی از افکار عمومی هستند روبه‌رو شدند. گفتنی است این نوع کم‌توجهی‌های بعضاً غیر تعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم می‌آورد.

از مهم‌ترین خبرها که در این ماه با بی توجهی رسانه ها و مردم روبرو شدند، میتوان به اجرای حکم شلاق در ملا عام یک متهم در دلگان، اقدام به خودسوزی یک زندانی در زندان اوین و خودکشی یک سرباز در ستاد فرماندهی انتظامی تهران اشاره کرد.

مطالب مرتـبط

بدون نظر

نظر بگذارید